Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
1.Zagadnieniaogólne
Napowierzchniplatynymogąbowiemwtedypowstawaćciemneplamywskutekprzy-
tapianiasiędoplatynyobcychmetali.Prażonetyglelubpokrywkiplatynowebierzesię
wyłącznieszczypcamimetalowymizaopatrzonymiwplatynowenasadki.Naczyniapla-
tynowemożnaprażyćjedyniewnieświecącympłomieniupalnikagazowego.Trzymanie
tyglawpłomieniuświecącymlubwstrefieśrodkowejstożkapłomienianieświecącego
jestdlaplatynyszkodliwe.Prowadzitodokruszeniasięplatyny,zapewnewskutektwo-
rzeniasięnapowierzchniwęglikaplatyny.Wskutekdługotrwałegoprażeniaprzedmioty
platynowestająsięmatowe,cojestwynikiemrekrystalizacjiplatyny.Wrezultacietego
procesuwdnachtyglipojawiająsięniekiedycharakterystycznepęknięcia.Procesrekry-
stalizacjiplatynyjestprzyspieszanyprzezgwałtowneoziębianie,np.przezzanurzenie
ogrzanegodoczerwonoścityglawwodzie.Zmatowiałąpowierzchnięplatynymożna
odnowićszlifującją(przezpocieraniepalcem)drobnym,wilgotnympiaskiemmorskim,
niezawierającymostrychziaren(widocznychpodmikroskopem).
Wwysokiejtemperaturzeplatynastajesięprzepuszczalnadlagazów,szczególniedla
wodoru.Zezjawiskategowynikamożliwośćredukcjisubstancjiprażonejwtygluprzez
gazypłomienia.Wtygluplatynowymprzykrytympokrywką,prażonymwpłomieniu
palnikagazowego,panujeatmosferaredukująca.Dlategoczęstoobserwujesięwtyglu
platynowymciemneplamypoprażeniutlenkużelaza(III).Tlenekprażonywprzykrytym
tygluredukujesięczęściowodometalicznegożelaza,którestapiasięzplatyną.
Wtyglachiparownicachplatynowychprzeprowadzasięstapianiepróbekiosadów
zróżnymitopnikami:zsodą,potażem,boraksem,wodorofluorkiemmetalualkalicz-
nego,pirosiarczanempotasu.Stopionypirosiarczankorodujeniecoplatynę.Wwyniku
jednorazowegodłuższego(ok.1h)ogrzewaniawtyglustopionegoK2S2O7stwierdza
sięzwykleubytekplatynyrzędu1mg.Znaczniemniejsze,leczdającesięzauważyć
działanienaplatynęwywierająstopionewęglanymetalialkalicznych.
Bezobawyskorodowaniaplatynymożnaogrzewaćiodparowywaćwnaczyniachpla-
tynowychmocnekwasynieorganiczneiniektóreichmieszaniny,jakHF,HCl,HNO3,
HClO4,H2SO4,HF+H2SO4,HF+HClO4,HCl+H2SO4.Wtyglachplatynowych
możnaprażyćwodorotlenki,siarczany,węglanyiszczawianytrudnoredukującychsię
metali,awięcm.in.osady:BaSO4,CaO,Al2O3,Cr2O3,Mn3O4,TiO2,WO3,SiO2.
Platynęatakująstopionewodorotlenki,nadtlenki,azotanyicyjankimetalialkalicz-
nych.Rozpuszczająplatynę:wodakrólewska,kwassolnywobecnościutleniaczywydzie-
lającychchlor(działaniechloruinstatunascendi),kwassolnywobecnościżelaza(III).
Dlategozewzględunaobecnośćwpróbceżelaza,wparownicyplatynowejnienależy
odparowywaćroztworustopuglinokrzemianuzsodąwkwasiesolnym.
Dosubstancjiatakującychplatynęnależązwiązkimetaliłatwoulegającychredukcji,
np.Ag,Hg,Pb,Bi,Sb,Sn,Zn.Metaletetworzązplatynąniskotopliwestopy.Redukcja
metalizachodzipoddziałaniemwęglazespopielonegosączkalubredukującychgazów
płomienia.Nienależyteżprażyćwnaczyniachplatynowychsiarczków,związkówar-
senuifosforu,atakżewpostacielementarnejwęgla,krzemu,fosforuiboru.Fosforan
magnezuiamonumożnaprażyćwtygluplatynowym,jeśliutrzymujesięwarunkiutle-
niające(ukośneustawienietygla,pokrywkaniezamykacałkowicietygla).Nigdynie
należyprażyćwnichsubstancjinieznanych.
