Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
szejsprawyzichchemicznegopodobieństwadosubstancjiwymienio-
nychwcześniej.
Wczesnaalchemiaeuropejskarozwijałasiępodwpływemarabskim.
Światarabskipoznałzaśdziedzictwowiedzyokresuhellenistycznego
zapośrednictwemtłumaczeńsyryjskich,naconawarstwiłysięwpływy
innychludówBliskiegoWschodu.JakpodajeGoltz26,wśród32ter-
minówmineralogicznych,występującychwpewnymsyryjskimtekście
medycznym,13pochodzizjęzykagreckiego,9zsyryjskiego,6zak-
kadyjskiegoi4zperskiego.Niemałowięcludówkształtowałojęzyk
wczesnejalchemii.UArabówsólkamiennanosiłamianomilh.Znali
onikilkainnychodmiansoli,m.in.„sólzpopiołówSalicornia”(bez
wątpieniawęglansodu).Dyskusyjnejestznaczenieterminusalindum.
Tradycjaeuropejskaprzypisywałatomianocukrowi,pochodzącemu
zIndii.Wpływyarabskiewjęzykualchemiieuropejskiejdemonstrują
siętakimiterminami,jakalchemiawłaśnie,aobok–alkalia,alembik,
alkohol,itp.Terminmilhal-qualy(łac.salalcali,cineresclavellati)oznaczał
uArabówpopiółdrzewny,będącynieoczyszczonymwęglanempotasu.
WkoncepcjachalchemiiArabówsólniezajmowałapoważnegomiejsca,
wkażdymrazieustępowałamiejscartęciisiarce.Wedługarabskiego
uczonegoVIIIwieku,DżabirraIbnHajjana,znanegopodzlatynizowa-
nymimieniemGebera,metalemiałysięskładaćzdwóch„początków”:
siarkiirtęci,wymieszanychwodpowiednichproporcjach.Wtejteorii
siarkairtęćprzestawałybyćnazwamikonkretnychsubstancjichemicz-
nych,astawałysięoznaczeniamiokreślonychwłasnościchemicznych,
charakterystycznychdlaobydwutychciał.Nazwykonkretnychsub-
stancjiprzeistaczałysiętu,choćniedokońcajeszcze,wpojęciaabs-
trakcyjne.Procestenniedotyczyłjednakjeszczepojęciasoli.
26D.Goltz,StudienzurGeschichtederMineralnameninPharmazie,ChemieundMedizinvonden
AnfangenbisParacelsus,Wiesbaden1972,s.224.
29
