Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niemreakcjichemicznej,którejonwszczegółachnierozumie.Po-
dobnie,rozcieńczonyroztwórsubstancjiijejstężonyroztwórtodla
Barneraróżnerzeczy,„spirytuswitriolu”i„olejwitriolu”traktujejako
substancjeróżneodsiebie,aprzecieżróżniąsiętylkostężeniemkwa-
susiarkowego.Opowiadao„koncentracji”alkaliów,przezcorozumie
działanienaalkalicznesole„żywegowapna”.Awięcistotaprzekształ-
ceniachemicznego,jakietuzachodzi,jestmunieznana,wienatomiast,
żezasadastałasięsilniejsza,„zatężona”.
Wtymmiejscuwartowspomniećotym,jakBarnerrozumiałkoro-
zjęmetalinapowietrzu(rdzewienieżelaza).Uważał,żejesttorodzaj
rozpuszczenia„perdeliquium”,wktórymuczestniczy„saletrapowie-
trza”.Koncepcję„saletrypowietrza”stworzyłpolskialchemik,Michał
Sędziwój(1566–1636).Byłotowczesneprzeczucieistnieniatlenu
ijegoroliwprocesachoddychaniaispalania39.Barnerwiedziałopra-
cachSędziwoja,cytowałwswojejksiążcepracęSędziwojapt.Rozmowa
Merkuriusza,AlchemikaiPrzyrody,ogłoszonąw1607roku.Stwierdzenie
Barnera,żetowłaśnie„saletrapowietrza”odpowiadazakorodujące
własnościpowietrzagodnajesttupodkreślenia.Barnernierozwija
jednakszerzejtychmyśli,zajętygłównymswymcelem–prezentacją
doktrynyosolach.
Koncepcjasoli,jakoeniksumpowstającegowreakcjikwasówzza-
sadaminiebyłauBarnerawpełnioryginalna.Zajejtwórcęuważasię
mieszkającegowWenecjiniemieckiegochemika,OttonaTacheniusa,
autoraksiążkipt.HippocratesChymicus,(1673)gdziewyłożyłelementy
tejkoncepcji.Barnermiałgookazjęosobiściepoznaćpodczasswego
pobytuwPadwie.Wiemy,żeodwiedzałgowWenecji.Tacheniusroz-
ciągałkoncepcjęrównowagikwasowo-zasadowejinaprocesyfizjolo-
39Z.Szydło,Woda,któraniemoczyrąk,WNT
,Warszawa1997.
44
