Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Noszczyk(red.),Chirurgiatętniciżyłobwodowych.Tom1,Warszawa2006
ISBN978-83-200-3252-9,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2007
Ryshistorycznyleczeniachoróbnaczyń
9
Ryci1i9iOperacjatętniakaaortybrzusznejwykonanaprzez
CharlesaDubosta.Według:DubostChi,AllaryMi,Oecono-
mosNi[47].
Ryci1i10iProtezaztworzywasztucznegowszczepiona
przezA.B.Voorheesaiwsp.Według:VoorheesAiBi,Ja-
retzkiAi,BlakemoreAiHi[51].
Nowoczesneleczenietętniakówaortypiersiowej
zapoczątkowaliDentonA.CooleyiMichaelF.De
Bakeyw1956roku,wykonującwycięcietętniaka
iwszczepiającwtomiejsceprotezędakronową.Sie-
demlatpóźniejAlbertStarrprzeprowadziłpodobną
operacjęzjednoczesnąwymianązastawkiaorty.
W1968rokuHughBentalliAntonydeBonozLon-
dynuużyliprotezyzwszytądoniejzastawkąaorty.
Ujścianaczyńwieńcowychwszczepilidoprotezy
[50].
W1952rokuAmerykanieA.B.Voorhees,A.Ja-
retzkiiA.H.Blakemorezaproponowalistosowanie
wchirurgiinaczyniowejporowatychprotezztwo-
rzywsztucznych[51](ryc.1.10).Używanedotejpo-
rytętnicealogeniczneniespełniałyoczekiwań,alicz-
nepowikłania,takiejak:zakrzepy,tętniakiczyzwap-
nienia,postawiłyichprzydatnośćpodznakiem
zapytania[52,53].Począwszyod1952roku,produ-
kowanowięcwlawinowymwręcztempierozmaite
odmianyprotezztworzywsztucznych,corazdosko-
nalszychzarównopodwzględemfizycznym,jak
ibiologicznym.Stosowanedzisiajprotezyzpolitetra-
fluoroetylenu(PTFE),poliestroweprotezydwustron-
nieweluroweorazprotezyztworzywsztucznych
ościanachuszczelnianychżelatynąlubkolagenemsą
wynikiemcałejseriipróbeliminowaniabłędów.
Stosowanieproteznaczyniowychograniczyłonie-
cowykonywanieendarteriektomiiiodrazuwywołało
nieustającądyskusjęnadwyboremwłaściwejmetody
operacjizwężeńiniedrożnościtętnicpochodzenia
miażdżycowego.
Możnauznać,żenaprzełomielatczterdziestych
ipięćdziesiątychXXwiekuwiększośćobecniestoso-
wanychtechnikoperacyjnychbyłajużznana.Zanaj-
większeosiągnięcielatpóźniejszychuważasięwpro-
wadzenieprzezT.J.Fogarty’ego(ryc.1.11)cewnika
dousuwaniazatorówiświeżychzakrzepów[54].
Zainteresowanielekarzy,zwłaszczachirurgów,nie
ograniczałosięjednakwyłączniedourazów,tętnia-
kóworazniedrożnościaortyitętnickończyndolnych.
W1856rokuukazałsięwLondynieartykułW.S.
Savory’egopt.:nPrzypadekmłodejkobiety,uktórej
głównetętniceobukończyngórnychorazpolewej
stronieszyibyłycałkowiciezamknięte”[wg6].Było
topierwszedoniesieniesugerującezwiązekmiędzy
zaburzeniamiczynnościmózguazmianamiwnaczy-
niachszyjnych.Wkrótcepotemukazałosiękilkaprac,
wktórychopisanopodobneprzypadki.W1908roku
japońskiokulistaM.Takayashuopisałprzewlekłeza-
krzepowo-zarostowezapaleniełukuaortyprzechodzą-
cenatętnicepodobojczykowąiszyjną[wg16].Sześć
latpóźniej,w1914roku,RamsayHunt(1884–1976)
opublikowałswojeobserwacjewiążąceniezbicie
schorzeniapozaczaszkowychtętnicszyjnychzudara-
mimózguorazwprowadziłpojęcienmózgowego
chromaniaprzestankowego”[55].W1927rokuradio-
logportugalskiAntonioEgasMoniz(1871–1955),
późniejszylaureatNagrodyNobla,zaproponowałsto-
sowaniebadaniacieniującegotętnicmózgowychdo
umiejscawianiaguzówmózgu,a10latpóźniejopisał
napodstawiearteriografiikilkaprzypadkówzwęże-
niatętnicyszyjnejwewnętrznej[wg6].W1951roku
Ryci1i11iThomasFogarty.
