Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zakażonychzaczynasięzmniejszać.Procentspołeczności,którymusibyćodpor-
ny,abyosiągnąćodpornośćzbiorowiskowąróżnisięwzależnościodchoroby.Im
bardziejzaraźliwajestchoroba,tymwiększyodsetekpopulacji,któramusibyćuod-
porniona.Naprzykładdlaodry,szacujesię,że94%populacjimusibyćodporna,
abyprzerwaćłańcuchtransmisji.
Wynikiemnabyciazakażeniamożebyćwystąpienieobjawówchorobowychpo
określonymczasieodnarażenianaczynnikzakaźnyzwanymokresemwylę-
gania.Jegodługośćjestróżnawzależnościodpatogenu.Okreszakaźności,
wktórymosobazakażonawydalaczynnikzakaźny,stanowiącźródłozakażenia,
możewzależnościodzakażeniawykraczaćpozaczaswystępowaniaobjawów.
Kolejnącechą,charakterystycznądlachoróbzakaźnychjestkoniecznośćpodjęcia
szybkiegodziałaniawchwiliotrzymaniasygnałuowybuchuepidemii.Zignoro-
waniegomożeskutkowaćtrudnościamiwopanowaniuzagrożenia.Epidemiato
występowaniewiększejodoczekiwanejliczbyprzypadkówchorobywokreślonym
miejsculubwokreślonejpopulacjiwdanymprzedzialeczasowym.Epidemiaobej-
mującadużeobszary(licznekrajelubkontynenty),czemutowarzyszyzwyklewy-
sokazapadalność,nosinazwęnpandemia”(pandemiagrypy,wtymAH1N1,HIV/
AIDS,SARS,COVID-19).Pojęcieepidemiinależyodnosićnietylkodosytuacji,
wktórychliczbazachorowańjestznaczna.Epidemięmożnarozpoznaćnapodsta-
wiekilkuprzypadkówzakażeńnorowirusowychnaoddzialeszpitalnym,aleniebę-
dzietowłaściwewprzypadkukilkusetzachorowańnagrypęwwielkiejaglomeracji.
Endemiatostałaobecnośćczynnikazakaźnegolubchorobynadanymobszarze
lubwokreślonejpopulacji.Wiążesięonazniezmiennąlubnieznaczniezmienia-
jącąsięzapadalnością.WodniesieniudoPolskiprzykłademchorobyendemicznej
jestospawietrzna.
Przyendemiiśrednialiczbaprzypadkówreprodukowanychprzezjednegozakażają-
cegowynosiok.1(R=1).JeżeliR<1,endemia(lubepidemia)wygasa,natomiastje-
ślizaistniejąodpowiedniewarunkiugospodarzalubwjegośrodowisku,możedojść
dowybuchuepidemii(R>1).Chorobyendemiczne,takiejakcholera,malariaczy
denga,mogąstanowićproblemzdrowotny,szczególniewkrajachrozwijającychsię.
Zewzględunacharakterrozprzestrzenianiawyróżniasięepidemiezjednego
źródła,gdygrupapodatnychosobnikówjesteksponowananajednoźródłoza-
każenia,epidemiępostępującą(propagacyjną),gdynastępujewprowadzenie
czynnikazakaźnegodowrażliwejpopulacjiznastępowymnamnażaniemsiępa-
togenuworganizmachosóbzakażonychiprzekazywaniemgoodosobydoosoby
1.epidemiologiachoróbzakaźnych–najważniejSzezagadnienia
9
