Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
978-83-7688-560-5
samymwsposóbnaturalnywlatach60.wramachsocjologiichorobypowstała
nowasubdyscyplinanazywanansocjologiązaburzeńpsychicznych”,nsocjologią
choróbpsychicznych”lubnsocjologiązdrowiapsychicznego”.
Wbadaniachnadsocjokulturowymiaspektamizaburzeńpsychicznych,spo-
łecznympodłożemwystępowaniawieluchorób,wpływieczynnikówspołecz-
nychnaprocesleczeniasocjologowienajczęściejwspółpracujązinnymispecja-
listami,zwłaszczapsychiatramiipsychologami.Jednakwprzeciwieństwiedo
nichniezajmująsięindywidualnymiprzypadkamiposzczególnychzaburzeń.
Wnoszązatoinnespojrzenie,analizujączaburzeniapsychicznezperspektywy
grup,szerszychproblemówspołecznychorazichwpływunaludziistanich
zdrowiapsychicznego.Częstoteprocesysąbadanewodniesieniudokonkret-
nychzmiennychdemograficznych,takichjak:wiek,płeć,wykształcenie,stan
cywilny,grupaetnicznaczymiejscezamieszkania(Brodniak2000a:149–150).
3.Socjologicznerozumieniechoroby
Wperspektywiesocjologicznejchorobapsychicznarozumianajestnawielespo-
sobów.Poszczególnekoncepcjezwracająuwagęnaniecoinneaspektyzwiązane
zwchodzeniemwrolęchorego,realizowaniemjejwcodziennymżyciuoraz
skutkami,jakietenproceswywołuje.Najpopularniejszeopisująchorobęjako
dewiacyjnąrolęspołeczną,płaszczyznękonfliktuorazskuteknaznaczaniaspo-
łecznego.Rzadziejtraktujesięjąjakorezultatprocesuspołecznegouczeniasię10,
atakżewynikkonstruktywizmuspołecznego11.
10RonaldL.AkersiMarvinD.Krohn(1977,[za:]Cockerham1996:123)napodstawiekoncepcji
społecznegouczeniasięopisalipowstawaniezaburzeńpsychicznych.Autorzyprzekonują,żesą
onewyuczonymiidewiacyjnymiwzoramizachowania,mogącymiprzybieraćpostacie:autono-
micznychinacechowanychemocjonalnieodruchów,którenieprzystajądoodbieranychbodźców;
niezwykłychlubniewłaściwychdziałań,którezostaływyuczonewczasiesocjalizacjinadrodze
modelowaniainaśladowania;niewystarczającychodpowiednichumiejętnościspołecznychbądź
ichbrakuorazurojeniowegoisymbolicznegosposobudefiniowaniazjawiskspołecznych.Takie
zachowaniamogąwświadomościspołecznejwydawaćsięnienormalneidewiacyjne.Jeżelijed-
nostkawykazujesięnimiprzezdłuższyczas,jestprawdopodobne,żezostaniezaliczonadokate-
goriiosóbchorychpsychicznieibędziezmuszonawypełniaćtęrolę.To,czyjednostkazostanie
uznanazachorąpsychicznie,zależyodsposobupostrzeganiaprzezniąrzeczywistościorazkon-
kretnychzachowań,atakżetego,czytakoncepcjajestpodzielanaprzezinnychludzi.Przezproces
uczeniasięczłonkowiedanejgrupyspołecznejwymieniająsięidzieląwspólnymiznaczeniami,
którewywodząsięzewspólnychdoświadczeńisąsymboliczniewyrażanewjęzyku.
11MalcolmSpectoriJohnI.Kitsuse(1977,[za:]Brodniak2004:52)zakładają,żekażdezjawiskospo-
łeczne,niezależnieodpowszechnościiintensywności,możewodpowiednichwarunkachstaćsię
problememspołecznym.Ichkoncepcjazajmujesięsposobemtworzeniaidefiniowaniaproblemów
28
