Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WiesławAndrukowicz:Chowanna–wdwusetnąrocznicę...
15
Niezmieniatooczywiściefaktu,żewewszystkichprzypadkachfundamentem
wykształceniajestzawszewychowanie.Immłodszedziecko,tymwiększajego
podatnośćnawpływyotoczenia,którestająsiępodwalinącałegożycia.nWielka
jestwładzapierwszychwrażeń;tewrastająwistotędziecięciajakśladynoża
wmłodedrzewo.[ł]Dobrzewychowanyczłowiekjest,mimobrakunauki
iwyższychzdolności,całesweżyciedobrzewychowanymczłowiekiem”
(Trentowski,1970,T.1,s.61-62).
Brakówwwychowaniunienadrobimyzatemaniilościąinformacji,aniumie-
jętnościąsprawnegodziałaniaczymyślenia.Dobrelubzłewychowaniemożna
otrzymaćtylkowdzieciństwie.Stajesięononasządrugąnaturą.Mimo,żejest
onoprzedewszystkimnzewnętrzne,odbiorcze,powierzchowneibierne”(zmy-
słowe,ekstraspekcyjne,obrazowe,zabawoweirecepcyjne),jednymsłowem
-bardziejcielesneniżduchowe,tozaspakajaniepotrzebmaterialnych,budze-
niezmysłówiuwagiczychoćbyodtwórczejwyobraźnijestniedonadrobienia
wpóźniejszymokresie,małotegotebrakimogąprzyczynićsiędotrwałejpato-
logiczniepostawyagresywnejlubapatycznej.
Trentowskiskupiasięprzedewszystkimnanzdrowiu,sileipięknościciała”
(szerzejomawiamtow:Andrukowicz,2008).Mimowszystkowychowa-
nieniemożebyćprocesembezstresowegohodowaniaanistresującejtresury.
Mabyć,jakwyraziłsięTrentowski,nsurowąłagodnością”,nowocemcywiliza-
cji”,ntroskliwejuprawy”inboskiejopieki”.Wychowaniepowinnobyćprzede
wszystkimsprawąrodziny,zktórejncielesnegołona”wychodzimyiwrasta-
mywnduchowość”,czylinaukę,szkołę,charakteryzującąsięzkoleiwiększą
nwewnętrznością,samorzutnością,duchowościąiczynnością”(intelektem,in-
trospekcją,symbolem,pracąitwórczością).Jednakdrugietapniezmienijuż
pierwszego,możegojedynieuzupełnić,udoskonalić,podwarunkiemżezacho-
wałosięnzdrowejądro”naszegoczłowieczeństwa.Wtymokresiekształtujesię
wyobraźniatwórczairozsądek.
nŻywąsyntezą”wychowaniainaukijestnoświatażywostanu”,czylisamo-
dzielnekorzystaniezdobrodziejstwcielesnościiduchowości.nSobistość”(od-
osobnionajaźń)mastaćsiętunosobistością”(osobąuznającąjaźńdrugiejosoby).
nPrawdziwaoświatajestzawszewłasnymutworemnagruzachutworuinnych”
(Trentowski,1970,T.1,s.68).Oiledominującymrysemwychowaniabyła
różnorodnośćtreści,natomiastnauki,jednośćjejformy,tonoświatyżywostanu”
(ndoczesnejcałości”)-właśniedynamicznaróżnojedniarealizmutreściiideali-
zmuformy.nGdzienieskończonawszystkość[różnorodność-W.A.]iwieczna
jednośćnaszejistotycochwilazlewasięwjedenstok,istokzawszenowy,tam
powstajecałośćpłynąca,całośćciągleharmonijna[wswojejoscylacji-W.A.],
aleciągleinna,czylidoczesna”(Trentowski,1970,T.1,s.177).
Wtymetapieedukacjiczłowiekzewnętrznyiwewnętrznyjestnwciągłej
podróży”,dopierowostatnimetapienoświatybożostanu”stajesięnniezmien-
ną,wiekuistącałością,zawszejednąitążsamąharmonią,jednymżeBogiem
ziemskim,światemiczłowiekiemwswoimrodzaju![ł]Stawszysięwiekuistą
