Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Artykuły
1
nieposiadajądostępudoodpowiednichinstytucjipozwalającychna
wyposażeniewkapitałżyciowy,jegorozwójipomnażanie,comamiej-
scewwynikuniedorozwojutychinstytucjizuwagina:brakprioryte-
tów,brakśrodkówpublicznych,niskąefektywnośćfunkcjonowania;
1
doświadczająprzejawówdyskryminacjizarównowskutekniedorozwo-
juwłaściwegoustawodawstwa,jakikulturowychuprzedzeńorazste-
reotypów;
1
posiadającechyutrudniająceimkorzystaniezpowszechnychzasobów
społecznychzewzględunazaistnienie:niesprawności,uzależnienia,
długotrwałejchorobyalboinnychcechindywidualnych;
1
sąpodmiotemniszczącegodziałaniainnychosób,np.przemocy,szan-
tażu,indoktrynacji”(NarodowaStrategiaIntegracjidlaPolski,2004,
s.21).
TadeuszKowalaksądzi,iżnnajwłaściwszympolskimprzykładem
francuskiegoterminuexclusionjestwykluczeniezespołeczeństwazor-
ganizowanego.Ekskluzja1toterminstosowanywliteraturzefrancu-
skojęzycznej1jestwistociesynonimemanglofońskiejmarginalności
(marginality)czymarginalizacji(marginalization),określazarównoist-
niejącystanrzeczy,jakiprocespowodującyjegopowstanie”(Kowalak,
1998,s.29130).
Wopracowaniudotyczącymanalizywielowymiarowychmodelieks-
kluzjispołecznejuwzględnionodziesięćwzajemniezesobąpowiązanych
obszarów:zasobymaterialne,zasobyspołeczne,czynnikiekonomiczne,
uczestnictwowżyciuspołecznym,wykształcenieiumiejętności,uczest-
nictwowżyciupolitycznym,zdrowie,przestępczość,zmienneśrodowisko-
we,dostępdousług(Levitasetal.,2007).Autorzytegomodeluopisują
mechanizmwykluczeniaspołecznegojakoproceszłożonyiwielowymia-
rowy.Wprocesietympoprzezograniczeniezasobów,praw,dostępudo
usług,atakżebrakmożliwościpełnegouczestnictwawewszystkichdo-
menachżyciaspołecznego,kulturalnego,politycznegoczyekonomicznego
następujeistotneobniżeniejakościżyciajednostek,coprowadzidoroz-
warstwienianapoziomiemakrospołecznym(Levitasetal.,2007).
Złożonośćzjawiskamarginalizacjipowoduje,żeniejestłatwodoko-
naćanalizyjegoprzyczyn,alejesttoniezbędne,gdyżpozwalapoznać
istotęzjawiskaipodjąćstosownedziałania.
TadeuszKowalakpiszeozawinionychiniezawinionychprzyczynach
marginalności,którapolegam.in.natym,żesamaprzyczynasprawcza
bywazawinionaprzezokreślonąosobę,grupęczyspołeczność1jednak
przyczynatamarginalizujeinneosoby,grupyczyspołeczności,którenie
tylkopostrzegajątęprzyczynęjakoprzezsiebieniezawinioną,alerzeczy-
wiścieniemogąprzyjąćodpowiedzialnościzajejpowstanie(Kowalak,
1998,s.155).
