Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Artykuły²KulturowBaspBkty«
nostkidoradzeniasobieztrudnymiemocjamiwsposóbprzystosowawczy
(Saarni,1999).Obejmujeteżzdolnośćdoodraczaniagratyfikacji,hamo-
waniazachowańimpulsywnychizdolnośćdozorganizowanegodziałania
wsytuacjizadaniowej(Wojciechowska,2005).
ZdaniemCarolynSaarni(1999),punktemwyjściarozwojusamo-
kontrolijestuświadamianiesobieprzeżywanychuczućiwłasnychmożli-
wościdziałania.Kluczowąrolęodgrywająwtymzakresierodzice,którzy
tworząwarunkidorozwojubezpiecznegoprzywiązaniaiudzielajądziec-
kuwsparciawradzeniusobiezemocjami,atakżechroniądzieckoprzed
nadmiernymstresemitworząśrodowisko,wktórymprzeważająprzy-
jemneemocje.JulitaWojciechowska(2005)podkreślarolęoptymalnej
kontrolirodzicielskiejwokresierodzeniasięautonomiidziecka,aKa-
rolinaAppelt(2005)znaczeniecierpliwegouczeniaregułspołecznego
zachowaniasięizapewnieniadzieckupoczuciabezpieczeństwawokresie
przedszkolnym.
Przedstawionezdolnościpoznawczeiemocjonalnezsobąpowią-
zane.Umiejętnośćempatycznegoreagowanianawyrażaneprzezinnych
ludziuczuciapodtrzymujerelację,sprawia,żepartnerzyczująsięważ-
niiwartościowi.Jednakreakcjaempatyczna,wtuprzyjętymznaczeniu
tegosłowa,niejestmożliwabezrozumieniauczuć,potrzebczyoczekiwań
innychludzi,zdolnościspojrzenianasytuacjęichoczami.Uświadamianie
sobiewłasnychuczuć,potrzeb,oczekiwańiprzekonańorazumiejętność
komunikowaniaichinnymludziompozwalajednostcenietylkotroszczyć
sięosiebie,szukaćpomocy,lecztakżedzielićsięwłasnymdoświadcze-
niemiwpływaćnarealizacjęwspólnegocelu.Rozumieniesiebieiinnych,
obokznajomościregułwyrażaniauczuć,jestwarunkiemkontrolowania
emocjiipodejmowaniadziałańzmierzającychdoosiągnięciawspólnego
celu.
Przedstawionewartykuledziałaniasprzyjającerozwojowizdolności
rozumieniainnychludziiporozumiewaniasięznimi,empatiiisamo-
kontrolimogąsłużyćrozwojowifundamentalnychkompetencji,dzięki
którymmożliwejestwspólnedziałaniezmierzającedoosiągnięciawspól-
negocelu.Jednakwprzypadkuumiejętnościwspółpracybędącejskła-
dowąkapitałuspołecznegopotrzebaczegoświęcej.Niechodzibowiem
tylkootakirodzajwspółpracy,któraprzynosikorzyściwspółpracującym
osobom,leczowspółpracę,którazmierzadorealizacjicelówponadosobi-
stych1przyczyniasiędopomnożeniadobrawspólnoty(np.grupyspo-
łecznej).Osobywspółpracujące,będącejednocześnieczłonkamitejwspól-
noty,musząbyćgotowedorezygnacjizzaspokojeniawłasnychpotrzeb
lubdopoświęceniainteresuwspółpracującegoznimipartnera,jeślido-
browspólnotytegowymaga.Takirodzajzaangażowaniawewspółpracę
wymagajużnietylkowymienionychumiejętności.Koniecznejestjeszcze