Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Europa,czylidążeniedonieskończoności
donieskońconościipresądzaonootranscendencjipodmiotuludzkiego
w¶osunkudonaturyikultury.
ObecnośćflozofiwdziejachEuropysrawia,żesamaEuropa¶aje
siępojęciemirealnościąflozofcną.Dziejejejkulturycechująsięnapię-
ciempomiędzytradycjąakrytyką.Tradycjazgodniezeswąłacińskąety-
mologiąoznacaprekazwarości.Niedokonujesięonjednakwsosób
bezkonfliktowyiniejakosontanicny,lecpoleganaciągłymwysiłku
krytycnejocenywarościiichrealizacji.Wuzasadnionychokolicnościach
domagasięwręcprewarościowania,anawetzerwaniaswejciągłości,
zgodniezmożliwościąrozróżnieniapomiędzysensemsamejwartości
asensemtowaryszącejjejtradycji.DziejeEuropyjakodziejeideowych
sorówdająsięlepiejzrozumiećwświetletezyorelacjiludzkiejświa-
domościdonieskończoności.Dążeniedoprawdystanowibowiemrację
zarównoakceptacjitradycji,jakijejkrytyki,natomia¶absolutyzacjabądź
toasektutradycji,bądźtoaspektukrytykiprowadzidozagubieniaidei
prawdyirodzikryzysykulturowe.
FilozofcnainterpretacjaEuropyniewycerpujewszy¶kichźródełjej
tożsamościjakowsólnotyducha.Wswymnajgłębszymrdzeniukultu-
rowymEuropa¶anowisotkanierozumuiwiary.Abyzrozumiećżywot-
nośćkulturowegofenomenuEuropy,niewolnopreciw¶awiaćAteniJe-
rozolimy,jakcyniątozjednej¶ronywszelkiegotypugnoza,azdrugiej
irracjonalne,fdei¶ycnenuryreligijne.Filozofaiwiaraniewyklucają
się,lecwzajemniedopełniają.
Dziękijudaizmowiichreścijań¶wuEuroparozwijałasięjakokonty-
nent,naktórymna¶ąpiłopierwszewdziejachodcarowanieiodbó¶wie-
nieświata.Koncepcjaabsolutujakoi¶otytranscendentnejw¶osunku
doświataobecnabyłajużwflozofcnejmyśliPlatonaiAry¶otelesa,
aledopieroBógBibliihebrajskiejobjawiasięjakoStworycielświata
icłowieka.Politeizmzakładałparykularyzacjębó¶wairozsianiebo-
skościwimmanentnychsiłachprzyrody,przezcoreligiatraciławięź
znieskończonością.Spotkaniegreckiejintuicjifilozoficznejzreligijnym
monoteizmemproklamowanymprzezjudaizmichrześcijaństwostanowi
właściwyaktfundacyjnyduchowościeuropejskiejitłumaczykulturę
wolności,gdyżtodziękimonoteizmowinastąpiłopierwszewyzwolenie
człowiekazzależnościodsiłprzyrody.
Genesisukazujecłowiekajakoi¶otę¶woronąnaobrazipodobień-
¶woBoga,natomia¶EwangeliaopowiadaoBogu,który¶ałsięcło-
wiekiem.Nowośćtejnarracjipoleganaukazaniurelacjicłowiekadonie-
skońconościwrealiachskońconości¶woronegoipremijającegoświata.
Światnieje¶jednakwyłącnąscenąludzkiegodramatu,gdyżrozwijasię
11
