Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SZALONA?(OPOETCE)
13
Matka[...]cojakiśczasprzedłużałamójodwiecznyszarymundurek,doszy-
wającudołunowyszarypasek.Byłoichchybazesześć,każdyzinnegoma-
teriałuiwinnymodcieniu.Tenmundurek,wktórymmusiałamprzezdługie
latasiadaćwszkolnejławceobokeleganckichcórekfabrykantówidyrekto-
rów,wpłynąłnamójmłodocianyświatopogląd,wyznaczającminaświecie
miejscewśródtych,którzysięwstydzą,żeżyją.Późniejjeszczewielerazy
miałampowodytegosięwstydzić22.
AnnabyłajedynymdzieckiemmalarzaJanaŚwierczyńskiego23
iStanisławyzBojarskich24.Urodziłasię7lutego1909rokuwWar-
szawie25.Matkapoetkiotrzymaławposaguwstolicymydlarnię,
którajednakszybkozbankrutowała,bolitościwyŚwierczyńskiroz-
dawałmydłozadarmo26.Jakomalarzbyłrówniebezkompromisowy,
coniedoceniony.Jegoobrazy–„olbrzymiekompozycjehistoryczne,
witraże,obrazykubizujące,fryzyludowe”27–rzadkoznajdowały
nabywców,dlategomalarzniebyłwstaniezapewnićżonieicórce
utrzymania.Wewspomnieniupoetki„ojciecmalował,chodzączkotem
naramieniu”,zaśmatka„prowadziłagospodarstwo,któremieściło
sięwmikroskopijnejalkowie,araczejwnęcebezokna,odgrodzonej
odpracownikilimemkurpiowskim.Alkowazastępowałakuchnię,
tamteżspaliśmy”28.Matkapoetkizmarław1958rokuiwierszejej
poświęconeznalazłysięwtomieWiatr(1970),jednaksugestywny
obrazdzieciństwa,zwyraźnymisylwetkamiojcaimatki,powstał
dopieropośmierciojca(1973).CyklWierszeoojcuimatcezostałopu-
blikowanywtomiewydanymjużpośmierciŚwirszczyńskiej–Cier-
pienieiradość(1985).Utworyteukładająsięwrodzajreportażu,
naktóryskładająsięscenkizezmieniającymsiętłemhistorycznym:
czasycaratu,rewolucja1905roku,emigracjaojcadoAmeryki,pro-
wincjonalnerodzinnemiasteczkomatki.Ukazująbiedętrzyosobo-
22A.Świrszczyńska,Wstęp,dz.cyt.,s.17–18.
23Nazwiskopoetki–różneodnazwiskaojca–powstałowskutekpomyłki
rosyjskiegourzędnikawksiędzemetrykalnej,jednakŚwirszczyńskanigdygonie
zmieniła(pod.zaMiłoszem,którymiałdostępdoarchiwówrodzinnychpoetki.
Zob.tegoż,Przedmowa,dz.cyt.,s.5,oraztegoż,Jakiegożtogościamieliśmy.
OAnnieŚwirszczyńskiej,Kraków1996,s.35).
24MatkaAnnypochodziłazOstrołękiibyłacórkąurzędnikamagistrackiego
iWłoszkizTyrolu.Pod.za:M.Piątkowska,Świrszczyńska,dz.cyt.,s.6.
25Pod.za:J.Zacharska,AnnaŚwirszczyńska,w:Literaturapolska.Przewod-
nikencyklopedyczny,Warszawa1985,t.2,s.461.Niektóreźródłapodajądatę
9lutego.Datęurodzenia7lutegowpisałapoetkawłasnoręczniedoswejlegity-
macjiZwiązkuZawodowegoLiteratówPolskich,wystawionejw1945roku(zob.
zdjęcielegitymacjiwksiążceMiłosza).
26M.Piątkowska,Świrszczyńska,dz.cyt.,s.6.
27Tamże.
28A.Świrszczyńska,Wstęp,dz.cyt.,s.17.
