Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
NIEZNAMNIKOGOCHOĆBYPODOBNEGODOŚWIRSZCZYŃSKIEJ
Czarownica?
AnnaŚwirszczyńska,któraprzezwielelatćwiczyłajogę,zupodo-
baniembrałalodowatyprysznicichodziłapogórach,pozostała
aktywnateżnastarość69.Zewspomnieńprzyjaciółwyłaniasięener-
gicznakobietaosprężystymkroku.CzesławMiłosz(nazywającysie-
bieplatonicznymadoratoremŚwirszczyńskiej)uchwyciłwymowną
metamorfozęjejwyglądu:
Tapodziwianaprzezemniedebiutantkamojegopokolenianieoblekłasiędla
mniewcześniewkształtosoby,choćjąwtedygdzieświdziałem.Osobąsta-
łasiędopieronajakichśpodziemnychwieczorachautorskichwokupacyjnej
Warszawie,aleniezbytbarwną.Natomiastkiedyspotkałemjąpodczasmego
przyjazdudoPolskiw1981roku,wZwiązkuLiteratównaKrupniczejwKra-
kowie,wydałamisięcałkiemniezwykła.Czarownicazbaśni:twarzpocią-
gła,alemięsista,zdrowa,opalona,wielkagrzywasiwychwłosów.Tenwy-
glądodpowiadałchybaprzemianiepoetyzującejnieśmiałejdziewczynywe
władczą,świadomąswejsiłykobietęztomuJestembaba70.
Intrygująceretoryczniespostrzeżenie,umieszczonewprzed-
mowiedowyboruwierszynieżyjącejpoetki,miałozapewnezachę-
cićczytelnikadoprześledzeniatakiejprzemianywliryce.Wydaje
sięjednak,żezasadnicząrolęwzmianiepostrzeganiapoetkiprzez
MiłoszaodgrywajegofascynacjapoezjąŚwirszczyńskiej,dziękiktó-
rejwczasiedrugiegoichspotkaniapoetaniepotrafiłjużpostrzegać
osobyinaczejjakprzezpryzmatjejutworów.Świrszczyńskapozosta-
łabydlańbodajpostaciądrugoplanową,gdybynieto,żewdojrzałym
wiekuzaczęłapisaćwierszezupełnieinneniżzamłodu.Miłosz,zafa-
scynowanypoezjąŚwirszczyńskiej,dopatrywałsięrówniemagicznej
przemianywwyglądziepoetki.Zresztącośmusiałowtymbyć,skoro
takżeMałgorzataBaranowskaporównałaŚwirszczyńskądoczarow-
nicy:
Tasiwapani,wyglądającajakprościutkonarysowanaprzezdzieckodobra
czarownica,byłaciąglemłoda.Rzucałasięnawrażenia,naegzotyzmy,nafi-
lozofie[...]zchęciąnatychmiastowegoichspożycia,dotknięcia,zatrzymania
izdługąwspaniałąperspektywązmianydlaprzyszłości.[...]Kiedyjąpierw-
szyrazzobaczyłamtuż,byłamzaskoczonajejsiwymi,równo,jakmisięteraz
69„Biegpozdrowie–rzeczbardzomodnaszczególniedlaosóbzsiwymwłosem,
takichjakja.Uprawiamgimnastykę,niejemmięsaanitłuszczów,niepijęalko-
holu,kawyaniherbaty.Cotydzieńrobięgłodówkę”–wypowiedźŚwirszczyńskiej
(Poetkawśródnas,rozmowęzA.ŚwirszczyńskąprzeprowadziłK.Meloch,„Nasz
Klub”1978,nr9,s.8).
70Cz.Miłosz,Przedmowa,dz.cyt.,s.14.
