Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BEZCZELNA!(OPOEZJI)
25
Świrszczyńskastawiałaciałusporewymagania:wwierszach
odnotowanesąrozmaiterodzajeaktywnościfizycznej.Próczfizjolo-
giimowawnichtakżeokontemplacji,bowiem„[...]podziałnamyśl
iciałojestźródłemafirmacjiizwątpień,przenikliwejwiedzy,atakże
autoironii.[...]Świadomośćciała[...]zagarniawszystkierodzaje
doświadczeń”75.Cielesnośćjestbodajnajbardziejniejednoznacznym
problemempoezjiŚwirszczyńskiej,ajegoanalizaprowadziłakomenta-
torówdoskrajnychwniosków–odbadania„tajemnicmonstrualnego
ciała”doanalizowania„misteriumżywiołurozkoszy”.„Cielesna”
i„szokująca”poezjaŚwirszczyńskiejodczytywanabyłanaróżnespo-
soby,częstozesobąsprzeczne:jakobędąca„wcieleiprzeciwciału”,
aleteżopisująca„ciałobezcielesne”.Próbowanowychwycićewolucję
stosunkuŚwirszczyńskiejdocielesności,przebiegającąjakoby„od
nienawiścidoakceptacjiwłasnegociała”,niezmiernierzadkopisano
zaśopoprostu„szczęśliwymciele”76.Przytoczonetytułyszkiców
ukazujązarównozłożonośćzagadnieniasomatyczności,jakiwyzwa-
nie,przedjakimstajebadaczdziełaŚwirszczyńskiej.Materiałem
moichanalizjestobfitymateriałwierszy,wktórychciałojesttema-
temlubdeterminantąsposobuobrazowania.Zlirykówwyłaniająsię
charakterystycznesposobymówieniaociele,zktórychpłynąistotne
konstatacjenatematwizjipodmiotowościiegzystencjiniedającejsię
oddzielićodciała.
Cielesnośćjakotakanieprzesłaniajednakinnego,ostrorysują-
cegosiękonfliktu:międzyżywiołowymiseksualnymciałemkobiecym
orazzamieszkującąjeosobąmyślącąchłodnoidociekliwie.Kwestie
seksualnościipłciomawiamwtrzecimrozdziale.Zasprawązbioru
Jestembabaproblematykatabywaczęstouznawanazazasadniczy
tematpoezjiŚwirszczyńskiej,częstojednakpróbowanosprowadzić
jąbądźdobiologizmu,bądźdofeminizmu.Tymczasemautorkatwo-
rzynowąformułę„poezjikobiecej”,powstałejnafundamencieprze-
żywanialudzkiejegzystencjiprzezkobietę.Mnogośćrólwtejliryce
świadczy,moimzdaniem,oartystycznymzamiarzenakreśleniaspe-
75W.Ligęza,Ciałobezcielesne,„NoweKsiążki”1997,nr8,s.26.
76CytujętytułynastępującychszkicówopoezjiŚwirszczyńskiej:W.Bojda,
Tajemnicemonstrualnegociała,„Kresy”1996,nr4,s.73–86;K.Heska-Kwa-
śniewicz,„Żywiołrozkoszyzorganizowanywmisterium”.OerotykachAnny
Świrszczyńskiej,w:Głosypiszącychkobiet,podred.G.Szewczyk,Katowice1993,
s.81–88;A.Nasiłowska,CielesnapoezjaŚwirszczyńskiej,„Odra”1994,nr11,
s.104–105;A.Nasiłowska,SzokującaŚwirszczyńska,„ŻycieWarszawy”1994,
nr135,s.9;W.Bonowicz,Wcieleiprzeciwciału.OwierszachAnnyŚwirszczyń-
skiej,„NaGłos”1994,nr17,s.94–101;W.Ligęza,Ciałobezcielesne,dz.cyt.;
A.Giżewska,OdnienawiścidoakceptacjiwłasnegociaławpoezjiAnnyŚwirsz-
czyńskiej,„RuchLiteracki”2002,nr4–5,s.441–447;M.Zieliński,Szczęśliwe
ciało,„MagazynKulturalny”1979,nr2,s.30–31.
