Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięjakoDrzemieślnikwdziedziniezachowańludzkichwwarunkach
metacodziennych”25,przypomniałfundamentypracy,którą,począwszy
od1986r.,wykonywałwPontederzeweWłoszech.Wedługniego
terminDorganiczny”odnosidożyjącegosubstratu,woparciuoktóry
wypracowujesięDwertykalność”.ZnaczeniewyrażeniaDnaturalne
zachowanie”mylonejestnajczęściejztym,cospołecznieakcepto-
wane;organicznośćnatomiaststanowiciałoumysłu.Poszukiwanie
wertykalnościnieodbywasiękosztemzerwaniazorganicznością.
Jesttonapięciemiędzydwomabiegunami,zktórychjedenjestgłę-
bokoarchaicznyifundamentalniebiologiczny,drugizaśnieskończe-
niesubtelny,oniezbadanychgranicach.GdyGrotowskiskładałprzy-
gotowawczewizytyuprofesorówCollègedeFrance,jegoniepokój
budziłyewentualnenieporozumienia,którymimogłyskutkowaćpro-
wadzoneprzezniegoposzukiwania:DLudziomWschodułatwomnie
zrozumieć-wyznał-alezludźmiZachoduidziemitrudniej”.Na
zakończeniewykładuopisałswojespotkaniezezmarłymjużdzisiaj
BernardemFrankiem,kierownikiemkatedrycywilizacjijapońskiej26.
DPracujęnadwertykalnością”,powiedziałmu-zapewnedośćzakło-
potany,żewyrażasiętakniejasno.DOczywiście”,odrzekłjegoroz-
mówca,specjalistaodbuddyzmu.
Przedstawioneturozważaniasłużyćmajągłębszemuzrozumieniu
kilkuztychaporii,krępującychnaszerozumienieżycia;aporiiwyła-
niającychsięzpraktykiiteoriiwidowisk.Abyjenapotkać,trzebanam
będziecofnąćsiędoniektórychzichźródeł,pokazać,wjakisposób
wiedzauczonychorazjejpopularyzacjadałypocząteksieciomzna-
czeń,któreoplotłyscenęiwrosływnią.Dalecybędziemyodujmo-
waniazwiązkówmiędzywidowiskiemanaukąwkategoriachpod-
rzędnościjednegowobecdrugiej,ajeszczedalsioddeterminizmu;
pamiętaćnależybowiem,żezwiązkiteobfitująwanalogie,zapoży-
czenia,konflikty,współzawodnictwo,niezrozumienie,nieporozumie-
niaorazprzeplatającesięwzajemniewpływy,wwiększościukryte.
Wykorzystującobrazhandlowychpertraktacji,StephenGreenblatt
stwierdza,żedziełosztukijestwynikiemtakichwłaśnieskompli-
kowanychtargówmiędzytwórcamiainstytucjami,praktykamiich
25Za:Z.Osiński,GrotowskiwCollègedeFrance,op.cit.,s.222.
26B.Frank,Leçoninauguralefaitele29février1980.Civilisationjaponaise,Collège
deFrance,Paris1980.
18