Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSPÓŁCZESNAANTROPOLOGIA.NOWYETAPWROZWOJUDYSCYPLINY?
antropologiiwielokrotnie—naprzykładwdyskusjachotożsamościdyscypliny,
aleniejedyniewnich—podkreślasięto,żepierwszymjejwyznacznikiemjest
empirycznepoznanie.
Podkreślasięteżchętnieinnącechęantropologii.WPolsceokreśleniatego
użyłStanisławOssowskiwodniesieniudodyscyplinspołecznych.Pasujeono
doantropologiijakulał,ponieważosobliwośćantropologiiwynikazwielupo-
wodów,adwamajątutajfundamentalneznaczenie—źródłemwiedzywnaszej
dyscypliniejestdoświadczenieiobcowaniezdoświadczającymrzeczywistości
człowiekiem.Topierwszesprawia,żewteoriiimetodologiiantropologiimuszą
byćpodejmowanepróbyznalezieniasposobównato,bynieuchwytne,subiek-
tywne,trudnedozweryfikowaniaiczęstowartościującetreścistałysiępodstawą
sądówniesprzecznych,sprawdzalnychiaksjologicznieneutralnych.Tonielada
sztuka,zważywszynaempirycznycharakterantropologii(nawetjeśliweźmiemy
poduwagęfaktewoluowaniaowegoempiryzmu,conajkrócejmożnabyoddać,
pokazującprzejścieodnbyciatam”doróżnychformnuczestnictwa”czynwspół-
udziału”).Todrugie(obcowaniezczłowiekiemprzeżywającymswójświatpo
swojemu)sprawia,żemusimybyćświadomifaktu,żepoznajemyrzeczywistość
poprzezjejprzedstawienia,jejinterpretacje.Nieprzypadkiemużywamtuokre-
ślenianobcowanie”jakonazwydlatego,cojestsposobempoznania,azarazem
obszarempochodzeniatreścitworzącychpotemantropologicznąwiedzę.Obco-
waniewydajemisięzatemterminemwłaściwymtakżedlatego,żewskazujena
to,jakwantropologicznympoznaniupołączonesąnajważniejszezmienne:empi-
rycznedoświadczeniezjegoprzedstawieniem,faktyzichznaczeniami,sposoby
przeżyciazesposobamiichprzeżywania.Obcowaniemateżwymiaretyczny.
Wewspółczesnejantropologiitejejspecyficznecechydośćpowszechnieak-
ceptujemy.Rzadziejnatomiastnamyślamysięnadtym,jakietopowodujekonse-
kwencjeteoretyczneimetodologiczne.
Jeśliprzyjąć,żemamrację,widzącantropologięwtensposób,towartopo-
wrócićterazdowyjściowegopytania.Zatem:
1.Jeśliprzyjąćtezę,żeantropologiakształtujesięwścisłejrelacjizbada-
nąrzeczywistościąiżetorzeczywistośćweryfikujeantropologicznąwiedzę,to
zpewnościąpotrzebadziśantropologiiprzygotowanejdorozpoznaniaizrozu-
mieniazjawiskdziejącychsięaktualnie.Tenpostulatjesttylkozpozorubanalny.
Wistocieprzyjęciegooznaczawyznaczenieobszarubadań,koniecznośćzre-
widowaniaużywanychdotądpojęćikategorii,uzgodnieniejęzykadyscypliny,
wytyczeniepolakompetencjidyscyplinyorazgłębokiejrefleksjimetodologicz-
nej(dotegoostatniegojeszczewrócę).
13
