Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ogłosiławspomnianybezterminowystrajkpowszechny,amiałsię
onzakończyćwmomencieprzystąpieniaBrytyjczykówdorozmów
zArabamipalestyńskimiizrealizowaniapalestyńskichpostulatów,
dotyczącychprzedewszystkimograniczeniaimigracji,wstrzymania
wykupuziemiorazuznaniaprawaPalestyńczyków
dosamostanowienia.Podobniestałosięwinnychmiastach.Wysoki
komisarzbrytyjskiniezlekceważyłpowagisytuacjiipodjąłrozmowy
zestrajkującymi,którejednakniedoprowadziłydokompromisu.
Palestyńczycyzaczęlisięwówczaslepiejorganizować,powołanonawet
ogólnopalestyńskąorganizację,WysokąKomisjęArabską(arab.
Al-
Lağnaal-
‘
Arabiyyaal-
‘
Ulyā
),zmuftimJerozolimyḤağğĀmīnemal-
Ḥusaynimnaczele,wskładktórejweszływszystkiepalestyńskie
ugrupowaniapolityczne.MuftiJerozolimybyłodtejpory
przedstawicielemPalestyńczykówwkontaktachzadministracją
mandatową,aWysokaKomisjaArabskaażdo1948rokukierowała
palestyńskimruchemnarodowym.PropozycjaKrólewskiejKomisji
lordaPeela(lipiec1937r.),któradotyczyłapodziałuPalestynynatrzy
państwa:arabskie,żydowskieikontrolowanyprzezBrytyjczyków
obszarcentralnywrazzJerozolimą,porazpierwszyformalnie
potwierdzałasprzecznośćcelówtzw.DeklaracjiBalfoura,zezwalającej
ŻydomnazałożeniewPalestyniesiedzibynarodowej55.
Powstaniezróżnymnasileniemtrwałoażdo1939roku.Choćzostało
stłumioneprzezwojskobrytyjskie,byłojednymznajpoważniejszych
sprzeciwówwobecadministracjimandatowejiimigracjiżydowskiej.
Pochłonęłowieleofiar.Uświadomiłorównieżwszystkimstronom
rysującegosiękonfliktu,żeniemożliwejeststworzenienarodowej
siedzibyżydowskiejprzyjednoczesnymzagwarantowaniupraw
ludnościnieżydowskiej,takjakobiecywałtolordBalfour.
TymczasemNiemcyszykowałysiędowojny.Lata30.,azwłaszcza
1933rok,rokdojściadowładzyHitlera,byłznamiennyrównieżdla
ludnościżydowskiejwEuropie.Rozpoczęłysięlicznepogromy,które
przekształciłysiępodczasIIwojnyświatowejwmasowąeksterminację
ŻydówwNiemczech,anastępniewkrajachprzeznieokupowanych.
PoczuciezagrożeniapogłębiłoiumocniłowśródŻydówpragnienie
posiadaniawłasnegopaństwa.Zachęcaniprzezdziałaczy
syjonistycznychmasowoprzybywalidoPalestyny.Większośćznichnie
przypuszczałajednak,żepopularnesyjonistycznehasło:„Krajbezludzi
dlaludzibezkraju”niepokrywasięzrzeczywistością.Kraj,bowiem,
doktóregoprzybyli,byłurodzajny,zagospodarowanyistosunkowo
gęstozaludniony.Ludzietrudnilisiętuprzedewszystkimrolnictwem
ihandlem.Wsieporastałyzdobneorchideeigajeoliwne.Wmiastach
tętniłożyciekulturalneinaukowe.Wydawanowielegazet,czasopism
iksiążek.Działałyklubyliterackie,związkizawodowe,uznaneszkoły
ikolegia56.
OkreskształtowaniasiężydowskiejsiedzibynarodowejwPalestynie
łączyłsięwczasiezbrytyjskąifrancuskąkolonizacjąBliskiego
Wschodu57,któranastąpiłapoupadkumocarstwatureckiego,
