Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zjednejstronyscentralizowanepaństwasocjalistyczne,wtymPolska,zdrugiej-jugo-
słowiańskisystemsamorządowyzkilkomaośrodkamidecyzyjnymiskoncentrowanymi
wposzczególnychrepublikach.
Teoretyczniezatemmożnapowiedzieć,żewokresiePRLpolitykaprzekładowajakosa-
modzielny,definiowalnybytnieistniała,gdyżbyłaonaprzedłużeniempolitykikultural-
nejpaństwa,awłaściwie-politykikulturalnejPZPR.Wszystkojednakwskazujenato,że
wyodrębniłasięwżyciukulturalnyminstytucjaliteraturytłumaczonej,którawramach
nakreślonychprzezoficjalneinstytucjepaństwaisłużącymuaparatideologicznystarała
sięwykształcićwłasnąpolitykęprzekładową.Choćsterowana,podobniejakcałeżycie
kulturalnewPRL,niepodlegałajednaktakścisłejkontroli.Byćmożewładzaświadomie
pozwalałanaHdrobne”odstępstwa.Dlategotrudnopostawićznakrównościmiędzypolityką
kulturalnąPRLipolitykąprzekładową.Zjednejwszakstronyoficjalnapolitykakulturalna
PRLpozostawaławsłużbiepartiiirewolucji,zdrugiej-nieoficjalnieprowadziłanapolu
kulturyniecobardziejliberalnąpolitykę.Niemożnazapomniećotzw.czynnikuludzkim.
Wdziedzinieliteraturypodmiotowąrolęodgrywaliprzecieżtłumacze.Nasuwająsiępyta-
nia:jakabyłaichpolityka?Dojakiegostopniautożsamialisięzoficjalnąpolityką?Jakimieli
obrazliteraturnarodówJugosławii?Bezcennebyłybyświadectwaosóbzaangażowanych
wewspółpracę.Dlategowpływjednostkowyiosobistapolitykaprzekładowaposzczegól-
nychtłumaczy,determinowanawielomaczynnikami-instytucjonalnymiitymizwiązanymi
zbiografią-sąbardzoważneizarazemtrudnedouchwycenia.
2050PolitycznetłowspółpracykulturalnejPolskiiJugosławiiwlatach1944-1989
OkresodkońcaIIwojnyświatowejdo1989rokutrudnouznaćzajednorodny.Niemniejjest
toetapzamkniętyiczasobowiązywaniakomunistycznejideologii.SocjalistycznaJugo-
sławiaprzeszłakilkazmianustrojowych,którezakażdymrazemnanowookreślałyzasady
funkcjonowaniapaństwaobejmująceniemalżewszystkiedziedzinyżyciaspołecznego,
politycznegoikulturalnego.Nazwapaństwa,całaadministracjapubliczna,awięcciała
odpowiedzialnezapolitykękulturalnąikontaktyzzagranicą,równieżulegałylicznymmo-
dyfikacjom.Systemreorganizowanokilkakrotnie.
KontaktyPolskiiJugosławiiwlatach1945-1989niemiałycharakteruautonomicznego.
Właściwieniebyłopomiędzyobukrajamiżadnychproblemówspornych,azdarzającesię
zakłóceniawbilateralnychkontaktachzależałybezpośrednioodrelacjijugosłowiańsko
-radzieckich.Polskanależaładoblokukrajówsocjalistycznych,uzależnionychodZSRR.
KażdykonfiktpomiędzyMoskwąaBelgrademmiałswereperkusjewkrajachUkładuWar-
szawskiego.Najważniejszebyłystosunkipolityczne,odktórychzkoleizależałykontakty
gospodarczeikulturalne.
81
PolitycznetłowspółpracykulturalnejPolskiiJugosławiiwlatach1944-1989
