Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WrelacjachJugosławiizZSRRipaństwamisocjalistycznymimożnawyróżnićkilkafaz.
Pierwszatolata1945-1948,czyliodzakończeniaIIwojnyświatowejdokonfiktuJugosławii
zeZwiązkiemRadzieckim,konfiktu,któregoskutkiembyłozamrożeniestosunkówzpo-
zostającymiwścisłymuzależnieniuodZSRRpaństwami.Napoczątkujednakpanowała
niemalidylla.Już18marca1946rokuzostałpodpisany,podczaswizytyJosipaBroza-Tity
wWarszawie,polsko-jugosłowiańskiukładoprzyjaźniipomocywzajemnej.Przyczyny
zerwaniastosunkówmiędzyJugosławiąiZSRR(procesuzainicjowanegoprzezZSRR)wza-
sadzierozpoznanoiocenionojużwPRL.HalinaOgnik,oszczędzającjednakStalinaijego
dyktatorskiedziałania,pisała:
Poszukującistotysporuradziecko-jugosłowiańskiego,większośćpolskichautorów
skłaniasięnarzeczstanowiska,iżdotyczyłonkierunkówrozwojubudownictwasocjali-
stycznego,charakterustosunkówmiędzypartyjnychorazzasadstosunkówmiędzypań-
stwamisocjalistycznymi-wtymstosunkówradziecko-jugosłowiańskich-orazwska-
zujekonkretnesprawy,wktórychzdarzałysięodmiennestanowiskaobustron.Wśród
tychostatnichszczególnąuwagępoświęcasięintegracyjnymdążeniomJugosławii
wodniesieniudopaństwbałkańskich,któretodążeniarozmijałysięzkoncepcjąStalina
starającegosięstworzyć-wwarunkachzaostrzeniasytuacjimiędzynarodowej-jedno-
lityfrontpaństwsocjalistycznych37.
Autorkapodkreślaprzytymbrakróżnicideologicznych,acharaktersporusprowadza
dochęciwpływaniaczywręczkontrolowaniaprzezZwiązekRadzieckizarównopolityki
wewnętrznej,jakimiędzynarodowejJugosławii,którawalczyłaoto,bywobusferach
zachowaćniezależność.Zaczętozrywaćumowymiędzypaństwoweizamykaćprzedsta-
wicielstwadyplomatyczne.
Okresdrugitonormalizacjastosunkówzpaństwamisocjalistycznymiwlatach1953-1956.
NowewładzeZSRRdoprowadziłydoodmrożeniastosunków,cooficjalnienastąpiłowtrak-
ciewizytyIsekretarzaKCKPZRNikityChruszczowawBelgradzietrwającejod26majado
2czerwca1955roku.Wlistopadzie1954rokuPolskamianowałaambasadorawBelgradzie,
aw1955rokupodpisaładwustronneumowyowspółpracygospodarczejinaukowo-tech-
nicznej.MożnauznaćtozaswoistezwycięstwoJugosławii,gdyżstwierdzonowówczas,
żedoszłodonieporozumieniaiżenapodstawiesfabrykowanychmateriałówwysunięto
podadresemJugosławiiniesprawiedliweoskarżenia(oficjalniezarzutydotyczyłyprzede
wszystkimodstępowaniaodzasadmarksizmuileninizmuorazantyradzieckości).Proces
normalizacjizakończyławizytawMoskwieJosipaBroza-Titywczerwcu1956roku3;.
37HuOGNik:PolitykazagranicznaJugosławii.Aspektyeuropejskie.Warszawa1986,s.24.
38
Chruszczowpowiedziałwówczas:H[Ź]zcałąobiektywnościąstwierdzono,żekonfiktwsto-
82
PolitykakulturalnaJugosławiiiPolski…
