Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
1.Wybraneteorieikoncepcjewyjaśniająceagresję…
Zachowaniamłodzieży,takżetenegatywnelubdewiacyjne,spełniająokreślo-
funkcjęwrozwojumłodejosoby.Prostymsposobemnaporadzeniesobieze
sfrustrowanymipotrzebamiiprzykrymiemocjamijestodreagowaniewpostaci
zachowańagresywnych.Tendencjetewzrastają,gdymłodyczłowiekdoświadcza
jednocześnietrudnejsytuacjiorazbrakuumiejętnościosobistychispołecznych,
potrzebnychdodobregoporadzeniasobiezsytuacją79.Różnorodnedziałania
edukacyjneiprofilaktycznepowinnybyćprowadzonewtakichwarunkach,aby
potrzebymłodzieżyzaspokajanebyływkonstruktywny,awdodatkunieagre-
sywnysposób.
Szkołajestdlauczniówźródłemwielupozytywnych,jakrównieżnegatyw-
nychprzeżyć.Ciągłeuczuciebyciakontrolowanymiocenianym,blokowanie
aktywności,postrzeganieswojejsytuacjijakopołożeniabezwyjściamogąbyć
przyczynąsilnychfrustracji,któreczęstoźródłemagresji80.Gimnazjumto
okres,wktórymdojrzewającamłodzieżprzejawiawielezachowańryzykow-
nychiniebezpiecznych,takżetychzwiązanychzagresją.Przemocfizycznaczy
werbalnastanowidlauczniównierzadkoformęniekonstruktywnego,jakbynie
patrzeć,odreagowanianapięć,frustracji,niepokojów81.Uczniowie,którzyczują
sięzagubieni,którychpotrzebyniezaspokojonewnowejszkoleczyklasie,
atakżewśrodowiskudomowym,którzyniepotrafiąsobieporadzićzprzeżywa-
nymiemocjami,mogąreagowaćwsposóbagresywny,krzywdzącinnych-czyli
potencjalneofiaryprzemocyrówieśniczej.
Zależność,wyrażonahipoteząfrustracji-agresji(ang.frustration-aggres-
sion),występujewsytuacjach,wktórychludziomutrudniasięlubuniemożli-
wiaosiągnięcieichcelów,azatemwzrostfrustracjiprzyczyniasiędowzrostu
prawdopodobieństwaagresji.Związekmiędzyfrustracjąiagresjąpotwierdzony
zostałempiryczniewwysokimstopniu82.okazujesiętakże,określonesy-
tuacjespołeczne,nosząceznamionaprowokacji,wywołaćmogąnegatywne
emocjeprowadzącedoeskalacjiagresji.Badaczezajęlisięzagadnieniempro-
wokacji,byustalićprzyczynyskrajnychformprzemocywszkołach.Badania
dowodzą,żewwiększościprzypadkówsprawcyprzemocyrówieśniczejsami
uprzedniobyliofiaraminotorycznegodokuczania,poniżania,znęcaniasię,
odrzucenia83.Tłumaczytotezę,prowokacjamożedoprowadzićdoskraj-
nychatakówagresji.Doagresjifizycznejipsychicznejprowadzićmogątakże
79M.Prajsner:Młodzieżzgrupryzyka.Warszawa,PaństwowaAgencjaRozwiązywania
ProblemówAlkoholowych,2003.
80K.Sawicka:Socjoterapia.Warszawa,CentrumMetodycznePomocyPsychologiczno-Pe-
dagogicznejMEN,1999.
81D.Myers:Psychologia…,s.324.
82L.Berkowitz:Affectiveaggression:Theroleofstress,pain,andnegativeaffect.Humanag-
gression:Theories,research,andimplicationsforpublicpolicy.Eds.R.G.Geen,E.Donnerstein.
SanDiego,CA:AcademicPress,1998,s.49-72.
83M.R.Leary,R.M.Kowalski,L.Smith,S.Phillips:Teasing,rejectionandviolence:Case
studiesofschoolshootings.nAggressiveBehavior”2003,Vol.29,s.202-214.