Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Charakterystykaparadygmatucywilizacyjnego
15
Radzieckimnaczele.Konfliktpowyższyrozgrywałsięgłównienaobszarze
deklarującychneutralnośćkrajówTrzeciegoŚwiata,cechującychsięzwykle
niedawnozyskanąniepodległością,względnymubóstweminiestabilnością
polityczną.Pozałamaniusiękomunizmunajważniejszeróżnicemiędzyna-
rodamiprzestałymiećcharakterideologiczny,ekonomicznyczypolityczny,
mająbowiemcharakterkulturowy.Ludyinarodydokonująokreśleniaswojej
tożsamościnapodstawiepochodzenia(plemię,grupaetniczna),religii,języka,
historii,wartości,obyczajów,instytucji.Najszerszymwymiaremtakiejidenty-
fikacjijestprzynależnośćdookreślonejcywilizacji.Ponadtowustalaniutoż-
samościrolęodgrywazazwyczajnietylkookreślenie,kimsięjest,aletakże–
kimsięniejest.Posiadaniewrogówjestbowiemnieodłączneodzdobywania
iutrwalaniawłasnejtożsamości[ZC,s.18]9.GłównatezaZderzeniacywiliza-
cji,jakdeklarujeHuntington,zawierasięwtwierdzeniu:pozimnejwojnieto
kulturaitożsamośćkulturowa,będącananajwyższympoziomietożsamością
cywilizacyjną,kształtująwzorcespójności,dezintegracjiikonfliktu[ZC,15,
por.Huntington1996,s.20].Autorzaznacza,żewkolejnychczęściachksiążki
rozwijawnioskiwynikająceztejtezy.Tezatabędziewdalszejkolejnościokre-
ślanajakotezagłównaHuntingtona10.
Wpozimnowojennymświeciegłównymiaktoramisą,jakdawniej,pań-
stwanarodowe.Motywemichpolitykjestdążeniedowładzyibogactwa,ale
takżepreferencjekulturowewynikającezpodobieństwiróżnicwtymzakresie
wporównaniuzinnymipaństwami.Poroku1990miejscetrzechgrupzpo-
przedniegookresuzajęłosiedemlubosiemgłównychcywilizacjiświata,ary-
walizacjęsupermocarstwzastąpiłarywalizacjamiędzycywilizacjami.Nie-
którespołeczeństwaniezachodniedynamicznierozwijająsięibogacą,czemu
towarzyszywzrostpewnościsiebieizwracaniesiękuwłasnym,niezachodnim
wartościom.JakuważaHuntington,najpoważniejsze,najgroźniejszekonflikty
9
Huntingtonwinnymmiejscuprzywołujeflteorięodrębności”zzakresupsychologiispo-
łecznej,mówiącą,żeludzieokreślająsamychsiebienapodstawietego,czymwdanejsytuacji
odróżniająsięodinnych.Naprzykładkobietapsychologwotoczeniukilkunastukobietwyko-
nującychinnezawodymyśliosobiejakoopsychologu,alewgrupiekilkunastupsychologów
mężczyzn–jakookobiecie(Huntingtonpowołujesiętunanastępująceźródło:W.J.McGuire,
C.V
.McGuire,ContentandProcessintheExperienceofSelf,flAdvancesinExperimentalSocial
Psychology”1988,21,s.102).Matopotwierdzaćtezę,żeludzieokreślająswojątożsamośćna
podstawietego,kimniesą[ZC,s.96].
10
WartykulewflForeignAfairs”Huntingtonstwierdzał,żewprzyszłymświeciefundamen-
talneźródłokonfliktówniebędzieekonomiczneaniideologiczne,tylkokulturowe,agłówne
konfliktybędąwystępowaćmiędzynarodamiigrupaminależącymidoróżnychcywilizacji
[Huntington1993b,s.22].
