Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Wprowadzenie
9
Tematemmoichrozważańsązarównozakreślonepowyżejogól-
nezagadnieniawojennegochaosu,wywołanychnimtraumyoraz
szaleństwa,jakiodpowiedzinaszeregbardziejszczegółowychpy-
tań.Wjakisposóbspołeczno-kulturowaobcośćwojnywpływana
społeczeństwaijednostkiwniązaangażowane?Czywuprawniony
sposóbmożemymówićoistnieniunistotywojny”-niezmiennego,
uniwersalnegojądrazjawiska,niezależnegoodróżnickulturowych
czyspołecznych?Jaknależydefiniowaćtraumępsychiczną?Jakie
szczególnecechycharakteryzujątraumęwojenną,zarównonapo-
ziomiejednostek,jakicałychspołeczności?Wjakisposóbpowstaje
ijakprzenosisięzpsychikiposzczególnychjednosteknaświado-
mośćwspólnotową?Jak-jużuspołeczniona-traumatawpływa
naspołeczeństwa,wjakisposóbistniejewkulturzeihistorii,jak
zkoleioddziałujenanastępnepokoleniaorazichindywidualnych
przedstawicieli?Wreszcie-jakkulturadanejwspólnotywpływa
napojawieniesię,trwanieorazmożliwościprzezwyciężeniatrau-
mywojennej?Kwestiąfundamentalną,leżącąupodstawwszyst-
kichpowyższychzagadnień,jesttujednakpoprosturelacjaspołe-
czeństwaiwojny:dynamicznesprzężeniezwrotnedwóchbytów,
wzajemniesiętworzącychiprzekształcającychnawettakzasadni-
czeidee,jakkategorieludzkiejnaturyorazkultury.
Obszernejidobrzeudokumentowanejodpowiedzinatepyta-
niadostarczaanalizakulturyihistoriiStanówZjednoczonych.Za-
gadnieniewojnyijejskutków-wśródnichwojennejtraumy-jest
uniwersalne,pojawiasiębowiemwróżnychodsłonachwłaściwie
wkażdejistniejącejkulturze.Jednakprzypadekamerykańskiwy-
dajesięszczególny-zkilkupowodów.Jednymznichjestniewątpli-
wiesamaprzeszłośćUSA,mierzonalicznymikonfliktamizbrojnymi,
definiującymitożsamośćnarodowąniemalnarównizuchwaleniem
konstytucjiczypojęciempogranicza(frontier)1;wszakzapoczątek
historiinaroduamerykańskiegouznajesięwojnęoniepodległość
zlat1775-1783.Równieważnąprzyczynąjestfakt,żeAmerykanie
naprzestrzenilatzdołalistworzyćwielkizbiórwszechstronnych
analizposzczególnychkonfliktówmilitarnych,wktórychbrali
1PograniczejestterminemopisującymtezęautorstwaFrederickaJacksonaTur-
neraz1893r.owpływiewciążprzesuwanegonaZachódpograniczanakształto-
wanieamerykańskiegocharakteru,szczególnie-amerykańskiejekspansywności.
Zob.np.MaryB.Norton,DavidM.Katzman,PaulD.Escott,HowardP
.Chudacoff,
ThomasG.Paterson,WilliamM.TuttleJr.,APeople&aNation,Boston1990,
s.638-639.
