Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp:
Jaiwojna.Myiwojna.
Pamięćipostpamięć.
Kilkauwagopolitycehistorycznej
NapisałpięknieCzesławMiłosz:
Któryskrzywdziłeśczłowiekaprostego
Śmiechemnadkrzywdąjegowybuchając,
Gromadębłaznówkołosiebiemając
Napomieszaniedobregoizłego[…]
Ijeszcze,proroczo,przestrzegał:
Niebądźbezpieczny.Poetapamięta.
Możeszgozabić-narodzisięnowy.
Spisanebędączynyirozmowy.
Pytaniehistorykapolekturzetejwspaniałejpoezji,brzmi:czyhistoria,abardziej
czyhistorią,tąbadaną,zbadaną,studiowanąinauczaną,czytaną,wyświetlanączy
wystawianąitd.,możnanskrzywdzićczłowieka”?Skrzywdzićdogłębnie,boleśnie,pa-
miętliwie?Skrzywdzićjegoświadomośćimentalność,wychowanie,postawywresz-
cie?Czymożnaskrzywdzićjegoideały,wartościipamięć?Icozniej,tejhistorii,
powinniśmyprzedewszystkim,zapamiętaćbezzłośliwościczyzadziorności,aleteż
idychotomiispojrzenia,czyliwykluczającegolubakceptującego,wedlestarejzasady
nKtonieznami,tenprzeciwkonam”?Ibezmanipulacji.Tymbardziej,żehistoria,
szerzejproceshistoryczny,tonietylkoiniewyłączniewojnyibohaterskiedzieje
państwispołeczeństw,dziejespołeczno-gospodarcze.Tonietylkokrólowie,cesarze
igeneralnisekretarze,wodzowie,bohaterowieiofiary,alerównieżzdrajcy,kolabo-
ranci,zabijacy,bandyci.Donosicieleiszmalcownicy,atakżenkomuniściizłodzieje”
-idąctropempewnegoposelskiego,współczesnegonintelektualisty”
.Aleteżiinni,
