Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Część1.Naukispołeczneisocjologia
Obszarykulturyfizycznej,czasuwolnegoiturystykibadanesązperspek-
tywyspołeczno-kulturowejihumanistycznejprzezsocjologówiinnychprzed-
stawicielinaukspołecznych,przezhumanistówibadaczyinterdyscyplinar-
nychzwykorzystaniemwiedzyzgromadzonejprzezprzedstawicieliróżnych
wymienionychwyżejnaukspołecznych.Opróczopisuiwyjaśnieńdotyczących
różnychzjawiskspołecznych,niezbędnywydajesięaspektpedagogiczny,poda-
jącynormatywyetyczneioceniający.Inaczejdiagnozastanuaktualnegonieby-
łabymożliwa.Występujetujednakniebezpieczeństwowynikającezkonfliktu
paradygmaturelatywizmukulturowego(wbadaniachmiędzykulturowych)
ipostulatuuniwersalizmuetycznego.
Szczególnieobiecującapoznawczowydajesięteoriasystemuspołecznego
rozwiniętaprzezTalcottaParsonsa(TheSocialSystem,1951)iNiklasaLuhman-
na(1927-1998).Luhmann[2004:18-24]charakteryzujemyślteoretyczną
Parsonsa.Następnieswąwizjęogólnejteoriisystemuspołecznegorozpoczyna
odkoncepcjisystemuotwartego[Luhmann2004:41-65].Nawiązujeprzytym
doteoriiróżnicowania(thedifferencetheory)isystemowejekologiiduchaGre-
gorylegoBatesona[1981].Luhmannwprowadziłnaużytekswejteoriiwłasne
pojęcia,takiejak:operacyjnezamknięcie(operativeGeschlossenheit),sprzę-
gnięciestrukturalne(strukturelleKopplung),oglądanie(Beobachten),Reentry,
czyliponownespotkanieoglądającego-nobserwatora”(Beobachter),złożoność
(Komplexität).Autortenświadomieakcentujepewneparadoksy,aleuwzględ-
niaideęracjonalności,pozostającwkręgudziedzictwaniemieckichfilozofów.
Wyróżniawymiartemporalnyprocesówzmianwsystemach.Uwzględniasys-
temypsychiczneispołeczne.Wskazujenaznaczeniekomunikacji.Twierdzi,że
jegosystemowateoriarówniedobrzeopisujeiwyjaśniaspołecznąkooperację,
jakikonflikt,przyczymnkonflikt”nazywasystememwysocezintegrowanym
[Luhmann2004:337].
Karl-HeinrichBettesystemowąkoncepcjęsocjologiisportuwywodziwła-
śnieodNiklasaLuhmanna[por
.Bette1999,2010].
Bibliografia
BatesonG.(1981),ÖkologiedesGeistes:Antropologische,psychologische,biologiesche
undepistemologischePerspektiven,Suhrkamp,Frankfurta.Main.
BetteK.H.(1999),SystemtheorieundSport,Suhrkamp,Frankfurta.Main.
BetteK.H.(2010),Sportsoziologie,transcriptVerlag,Bielefeld.
CapraF
.(1987),Punktzwrotny.Nauka,społeczeństwo,nowakultura,PIW
,Warszawa.
CynarskiW.J.(2001a),Ewolucjanaukinaprzykładziesocjologii(odXIXwiekukuprzy-
szłości),nIdō-RuchdlaKultury/MovementforCulture”
,t.2,s.161-179.
CynarskiW.J.(2001b),Wkierunkuantropologiiintegralnej.Propozycjasystemowej
syntezywnauceoczłowieku,nIdō-RuchdlaKultury/MovementforCulture”
,t.2,
s.121-132.
CynarskiW.J.(2010),Spotkania,konflikty,dialogi.Analizawybranychobszarówkultury
fizycznejiturystykikulturowej,wyd.drugiezm.,UR,Rzeszów.
DziubińskiZ.,KrawczykZ.[red.](2011),Socjologiakulturyfizycznej,Wyd.AWF,War-
szawa.
ItkonenH.(2002),SportandCivilSociety.SociologicalPerspectives,UniversityofJoen-
suu,Joensuu.
