Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wydawałasięnamnieziemskimzjawiskiem;wyglądała
wspanialewdługiej,szerokiejsukniztrenem”.
Tenzakrzepływswymkształcie,nibytrwały,
azarazemfiligranowytwórmusiałzetknąćsię
–zwłaszczawXXwieku–zobfitującąwkryzysy
politycznerzeczywistościąwokół:Iwojna,starcie
zbolszewikami,utrataziemnawschodziewwyniku
postanowieńgranicznychw1921roku,apotemkolejny
światowykonflikt.Będąceichkonsekwencjązniszczenia,
pożogi,gwałty,grabieże,wygnaniabyłyudziałemcałego
społeczeństwapierwszejpołowyXXwieku,aleszczególne
wdoświadczeniuziemianjestto,cotracili.Namajątek
ziemskiskładałsięnietylkodwór,folwarkiileśhektarów
–byłtoowocpracypokoleń,równieżgniazdorodzinne,
czasemodstuleci.Totakżeośrodektradycjiikultury,
pielęgnującydawneobyczaje,zbierającycennedzieła
sztukiipamiątkipoprzodkach.
CorazwyraźniejuwidaczniałasięteżwXXwieku
nieprzystawalnośćziemiaństwadonowychwyzwań,
powodującarysynatymidealnymniemalobrazie.Poza
kryzysaminaruszałatęwarstwęnieuchronna
nowoczesność:gospodarkęcorazsilniejkształtował
kapitalizm,corazmocniejdochodziłydogłosunieliczące
sięwcześniejgrupyspołeczne,corazostrzejinteresy
polskiegopaństwa,próbującegoreformowaćwłasność
ziemską,rozmijałysięzdobremtejgrupy.Boleśnieodbił
sięteżnaziemianach-rolnikachkryzysekonomicznylat
30.
Mimopierwszych,drobnychjeszczepęknięć,światten
trwał,potwierdzającswojąodpornośćnauderzenia.
Najmocniejmożeuwyraźniłasięonawczasieniemieckiej
isowieckiejokupacji,któraziemiaństwodotknęła,ale
ukazałateżsiłęjegouniwersalnegosystemuwartości,
przekonań,idei,bazującychnawierze,patriotyzmie,
przekonaniuopotrzebieprzydatnościspołecznej.Dopiero
„wyzwolenie”przezArmięCzerwonąw1945rokurozbiło
tenświatwokruchy.
Dlaczegofunkcjonujenadaljakosymbolpolskości,
doktóregochętnieodwołujemysię,wnimszukamy
