Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Myśleniepolityczne
daniawskazuja
",z
˙eobaterodzajetoz
˙samościsa
"korelatamiodpowiednio
kolektywizmuiindywidualizmu,alekierunektychzalez
˙nościniejestjedno-
znaczny:moga
"byćzarównoprzyczyna
",jakipochodna
"tychorientacji
(Skarz
˙yńska1991;Skarz
˙yńska,Daab1992).
2.1.3.Wartościicelez
.yciowejakoelementy
orientacjikolektywistycznejiindywidualistycznej
Wewspółczesnejpsychologiiakademickiejwartościrozumianesa
"jako
pewnaspecyficznaklasaprzekonań,któresłuz
˙a
"człowiekowizakryteria,
zasadyczystandardywyboruiocenyzdarzeń,ludziisamegosiebie
(Schwartz,Bilsky1987;1990;Schwartz1992;2001).Poniewaz
˙stanowia
"
kryteriumocen,przypominaja
"poje
"cie„załoz
˙normatywnych”zapropono-
waneprzezReykowskiego(1990).Jednakistniejeprzynajmniejjednazasad-
niczaz
˙nicamie
"dzytymipoje
"ciami:załoz
˙enianormatywnemoga
"być
ukryte,nieświadome,natomiastwartościniemoga
"byćnieświadome
(Schwartz2001).
Wartościsa
"odzwierciedleniem(poznawcza
"reprezentacja
")ogólnych,trans-
sytuacyjnychcelów,doktórychda
"z
˙yjednostka.Ichtreśćjestuniwersalna,
albowiemwia
"z
˙a
"sie
"onezpodstawowymiwyzwaniamibiologicznymiispo-
łecznymi(koordynowanierelacjiinterpersonalnych,wewna
"trzgrupowychoraz
mie
"dzygrypowych),przedktórymistajekaz
˙dyczłowiek,reguluja
"cswoja
"
aktywność.Jednakposzczególnekulturyz
˙nia
"sie
"tym,jakiewartościsa
"
dominuja
"ce,społeczniewspieraneiszerokorozpowszechnione.Zespółba-
daczy,odwielulatpracuja
"cypodkierunkiemShalomaSchwartza,zrealizo-
wałobszernyprojektbadańmie
"dzykulturowychobejmuja
"cy67krajów,
wkaz
˙dympodwiepróby:nauczycieliistudentów(Schwartz,Bardi1997;
Schwartz1992;2003).Analizydanychztegoprojektuujawniłytrzykul-
turowewymiarywartości:autonomia–zakorzenienie(autonomyversusem-
beddedness),któryokreślanature
"relacjijednostka–grupa(czyliwymiarbliski
indywidualizmu–kolektywizmu),egalitaryzm–hierarchia(egalitarianismver-
sushierarchy),którydefiniujecharakterzachowań,naktórychopierasie
"ład
społeczny,orazwymiarmistrzostwo–harmonia(masteryversusharmony)
określaja
"cykształtowaniesie
"relacjimie
"dzyjednostka
"ajejśrodowiskiem
społecznyminaturalnym.
Napoziomiejednostkiwyróz
˙nionodziesie
"ćrodzajówwartości,któresa
"
porza
"dkowanewumyślewedługdwóchzasad:
'treściowegopodobieństwa,czyliwartościpodobnesa
"strukturalizowane
bliskosiebie,niepodobnedaleko,
'zgodnościczyniezgodności(konfliktu).
Duz
˙aodległćwynikazniezgodnościmie
"dzytakimiwartościami,które
logiczniesa
"sobieprzeciwstawne(naprzykładrównośćihierarchiczność),
lubsa
"niemoz
˙liwedopogodzeniawpraktyce(naprzykładstymulacjaibez-
33