Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarekAntoniKOSMALA
SzkołaGłównaGospodarstwaWiejskiego
wWarszawie
EWOLUCJAPOGLĄDÓWNAROLĘIZNACZENIEZIELENI
WMIASTACH
Przezwieki,doczasównowożytnychepokirenesansuibaroku,wmiastachnieby-
łomiejscanazieleń.Wtamtychczasachbyłyoneotoczonewałamiimurami,gęstoiciasno
zabudowane,aichuliczkibyływąskieikręte.Weuropejskichmiastachpierwszedrzewa
przyuliczneinaplacachmiejskichpojawiłysięwwiekuXVII.Wtymczasiegłówniekie-
rowanosięwzględamikompozycyjnymiiestetycznymidrzew.Drzewaprzyciągachko-
munikacyjnychpełniłyrolęelementuporządkującegoidekorującegoprzestrzeńpubliczną.
WXIXw.miastagwałtownieichaotyczniesięrozbudowują.Życiecodziennewcias-
nychidusznychmiastachprzemysłowych,częstopozbawionychkanalizacjiiwodociągów,
stajesiętrudneiniezdrowe.Dostrzegajątospołecznicy,lekarzeihigieniści,którzypostulu-
rozgęszczaniezabudowyiwprowadzaniezieleni-główniedrzew.Po1918r.,już
wwolnejPolsce,propagowanedotejporyzadrzewianieulicmiejskichstałosięzadaniem
obligatoryjnym.Wostatnichlatachzaznaczasięwyraźnatendencjaprzywracaniarówno-
wagiwśrodowiskujakokwestiiwarunkującejdalszyrozwójgospodarczyifunkcjonowanie
człowieka.Współcześnieznaczenieekologiczne,atakżewartościestetyczneispołeczne
drzewiinnychelementówroślinnychwkrajobraziemiejskimstająsięczynnikamideter-
minującymiprzekształcanieprzestrzenipublicznejwduchu„zrównoważonegorozwoju”
itworzeniaprzyjaznychmiejscdożycia,nietylkodlaanonimowegoogółuspołeczeństwa,
aleikonkretnychjednostek.
Słowakluczowe:zieleńmiejska,znaczeniezieleni,ewolucjapoglądównazieleń,zrówno-
ważonyrozwójmiast
1.WSTĘP
Wartykuleopisuję,jakzmieniałysiępoglądybudowniczychimieszkańców
miastnarolęiznaczeniezieleni-odpatrzenianazieleńjedyniepodkątemkon-
kretnychzadańutylitarnychlubmilitarnych,poprzezdocenieniejejznaczeniaeste-
tycznegoidekoracyjnegowwiekuXIXipierwszejpołowiewiekuXX,podo-
strzeżenie,wdrugiejpołowieXXw.,pozytywnegowpływuzieleninaśrodowisko