Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzłowiekimoralnośćwmyśliJackaWoronieckiego...
Ujmującproblemdążeniazawszelkącenędooryginalnościodstronyfilozoficznej,
wybitnymediewistaStefanSwieżawskiwiążepartykularyzmzzagadnieniemtzw.pod-
miotowości,interpretowanejprzeznowożytnychiwspółczesnychfilozofówniekiedy
skrajniesubiektywistycznie,cosprzyjałoupowszechnianiusięfałszywychkoncepcji
człowiekaiświata.Wspomianyuczonypisał:
Największymzarzutem,jakimożnapostawićepocenowożytnej,jestto,żedominu-
jącezainteresowaniepodmiotowością—ważneicennesamowsobie—stałosię
przyczynązaniechaniarefleksjifilozoficznej.Podmiotowośćjestbardzoważna,
alemusitowarzyszyćjejuznanienadrzędnejbazyobiektywnegoesse.Metafizykę,
szukanieprawdyikontemplacjęrzeczywistościzastąpiłoposzukiwanieoryginal-
nościinowości52
Owodążeniedoswoistejoryginalnościzawszelkącenęjestzmorąnietylkofilozo-
fii,aleizwiązanejzniąteologii,równieżkatolickiej.DlategoteżM.Poradowskipisał:
Nanajwieksząjednakwzgardęzasługująciteologowie,którzy,żyjącwwolnych
krajachiwdoskonałychwarunkachdlapracyintelektualnej,zajudaszowesrebrniki
pisząnajrozmaitszeabsurdalnepseudoteologiewedługżyczeńswychklientów,
doskonalezdającsobiesprawęzkrzywdy,jakączyniąKościołowi,świadomiefał-
szującjegotradycyjnąnaukę.Niektórzyznichnawetwykorzystująnaiwnośćibrak
kulturyswychczytelników,odważającsiędawneiprzestarzałeherezjezpierwszych
wiekówprzedstawiaćjakocośnowegoijakowłasnąmyśloryginalną53
SłusznośćtezyWoronieckiegootym,żefilozofowienowożytniniebylijednak
natyleoryginalni,nailesamisięzatakichuważali,potwierdzająbadaniawspółcze-
snychnamuczonych,nietylkopolskich
54
,aleizachodnioeuropejskich.Omawiając
jużdyrektywadialektycznegoujmowaniazjawiskliterackich,jakopostępowychlubwstecznych.
Wzajemneodniesieniaobunurtów[tj.średniowieczaiodrodzenia—R.P
.]sprowadzonezostały
dokategoriiwalki,konfliktu,rywalizacji”
.(R.Mazurkiewicz,Uwstecznioneśredniowiecze.Obraz
epokiwprogramachipodręcznikachliterackichzlat1949-1955,[w:]Wartościimanipulacje
wpodręcznikachszkolnych,red.EwaStawowy,Kraków1995,s.29-30).
52
Cyt.za:T
.Kukołowicz,
Personalistycznekierunkiwewspółczesnejpedagogicepolskiej
,[w:]
Histo-
ryczneźródławybranychofertedukacyjnychwPolscewspółczesnej
,red.
DanutaDrynda,Dorota
Ekiert-Grabowska,WładysławaŁukaszuk,Katowice1996,s.117-118.
53
M.Poradowski,Palimpsest,Wrocław1995,s.129.
54
P
.Jaroszyński,Naukawkulturze,Radom2002,s.236-244.
36
