Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Cotojestpsychologiaspołeczna?
17
wsamochodziesam.Jeślitylkodosamochoduwsiądzieznimdwóch,trzechkolegów,
zachowaniaSteve)astająsięryzykowne.Gdywidziżółteświatło,wciskagazwnadziei,
żezdążyprzejechaćprzezskrzyżowanie,zaniminniruszą.
W1939rokuOskarSchindler,chciwyniemieckibiznesmen,dołączyłdoNSDAPizaczął
czerpaćzyskizzagładyŻydówwTrzeciejRzeszypodbarbarzyńskimirządamiHitlera.
PokilkulatachwykorzystywaniapracytychludziwAuschwitzSchindlerzmieniłzdanie
iwykorzystałmożliwości,jakiedawałamujegofabryka,douratowaniaprzedśmiercią
ponadtysiącaŻydów.Ryzykowałwłasnymżyciemiwydałcałąswojąfortunęnaocalenie
innych,cozostałoprzedstawionewksiążceiwnagrodzonejOscaramiLiścieSchindlera.
GdymójsynJoshuawychodziłzkinapoobejrzeniutegofilmu,żebrakpoprosiłgo
odrobne.Wbrewswoimzasadom,byignorowaćtegotypuzaczepki,Joshua,sambędąc
spłukanymstudentem,sięgnąłdokieszeni,wyjąłwszystkiepieniądze,jakietammiał,
ibezprzyglądaniasięczyliczeniaoddałjeżebrakowi.
DouglasMcCaindorastałwMinnesocie,wszkoleśredniejgrałwkoszykówkęichciał
zostaćraperem.Znajomiwspominajągojakongłuptaska”,nsympatycznegogościa”
inmiłąosobę”.Wszyscybyliwięcwszoku,gdywwieku33latMcCainprzyłączyłsiędo
ISIS,zbrojnejgrupyterrorystycznej,izginąłnaBliskimWschodzie,walczącprzeciwko
własnemukrajowi.Tysiąceinnych,pozorniezwyczajnychmłodychmężczyznikobiet
zkrajówzachodnichtakżeopuściłoswojedomy,bywalczyćwSyriiiIrakupostronie
islamskichdżihadystów.
Wlatach40.XXwieku,kiedychodziłemdoszkołypodstawowej,moimbliskimprzy-
jacielembyłAfroamerykaninGeorgeWoods.WtamtymczasieGeorgemówiłosobie
nkolorowy”iprzyznałmisię,żepodobniejakwieleczarnoskórychdzieciwtamtym
czasie,czułsięgorszyodswoichbiałychkolegów1.Miałsporopowodów,bytakwłaśnie
sięczuć,choćbybezpośredniedoświadczeniauprzedzeń,jakiedominującabiałaspołecz-
nośćżywiławobecjegoosoby.PoczucieniższościGeorge)amiałoteżjednakpośrednie
źródła-naprzykładprzedstawianieAfroamerykanówwradiuitelewizjijakonaiwnych
dzieci-leniwych,niepiśmiennych,aledośćsłodkich.Jeżeliwfilmachwogólepojawiali
sięczarnoskórzyaktorzy,odgrywalirolestereotypowychnkolorowych”,przeważnie
szoferów,służących,inierzadkobyliobiektemniewybrednychdowcipów.Wyobraź
sobie,coczułGeorge,oglądająctakierasistowskiefilmywspólniezbiałymikolegami.
Nigdymitegoniepowiedział.
Wszystkosięzmienia.WnukiGeorge)aWoodsadorastającewXXIwiekużyją
wzupełnieinnymświecie.Onnigdybysobienawetniepomyślał,żeczarnoskórzy
aktorzybędągralipoważnerole,zaktórebędąnagradzaniOscarami;żesegregacja
idyskryminacjabędąnielegalne;żeludzieczarnoskórzybędąmielidostępdo
wszystkichzawodów,wtymdostanowiskaprezydentaStanówZjednoczonych.
Mimotoniepowinniśmywsamozadowoleniuuznać,żezmianypostępująliniowo,
wewłaściwymkierunku.WnukiGeorge)aWoodsamogąniestykaćsięztym
samymstopniemirodzajemnietolerancji,zjakimizmagałsięichdziadek,ale
uprzedzeniarasowewciążmająsiędobrze.WiększościAfroamerykanówznane
