Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
15
tyzmu,bezrobocia,ohydnegootoczeniaibeznadziejności5.Podobnezałożenia
widocznesąwwypowiedziachniektórychpolskichdziennikarzyipublicy-
stów,naprzykładwefragmencieartykułuz„GazetyWyborczej”:bezrobocie,
zwłaszczajeślitrwadługo,utrwalastrefyubóstwa,wktórychtrudneproble-
myspołeczneipatologiemnożąsięjakkróliki6.Jeszczeostrzejstawiająspra-
wępolitycyidziałaczezwiązkowi,twierdzącm.in.,że:narastającaprzestęp-
czośćtoefektprowadzonejoddziesięciulatpolitykigospodarczej.Polityka
rozwarstwieniaspołecznegonagarstkębogaczyimilionybiednych(...)bez-
robocie–towszystkosąskładowetego,żemamywiększąprzestępczość7albo
żeprzestępczośćniebierzesięzksiężycaimagłębokiekorzeniespołeczne.
Bezrobocie,brakochronypolskiegorynku,totylkopierwszezbrzegupowody
popychająceludzidowejścianadrogęprzestępczą8.
Popierwszychanalizach,którenaogółpotwierdzałyzdroworozsądkowe
intuicjedotyczącezwiązkówmiędzydeprywacjąekonomicznąaprzestęp-
czością,przyszłyjednakkolejne,bardziejwyrafinowanemetodologicznie,które
podważyłypozornieoczywisterezultatywcześniejszychdociekań.Dziśjuż
wiadomo,żewynikibadańkryminologicznych,przynajmniejnapierwszyrzut
oka,niepozwalająudzielićprostejijednoznacznejodpowiedzinapytanieoto,
czybiedaibezrobociestanowiąkorelatprzestępczości.
Przeciwkotezieowspółwystępowaniudeprywacjiekonomicznejiprzestęp-
czościwysuniętodwaważneargumentyteoretyczne.Pierwszyznichzakłada,
iżzarównobiedni,jakibogaciwykazująpodobnąskłonnośćdonaruszeńprawa,
międzyobiemagrupamiwystępująjednakzasadniczeróżnicecodocharakteru
przestępstwpopełnianychprzezichczłonków.Wśródniższychwarstwspołecz-
nychwyższesąwskaźnikitzw.„pospolitejprzestępczości”(przestępstwaocha-
rakterzekryminalnym,takiejak:zabójstwo,bójkalubpobicie,rozbój,włama-
nie).Natomiastprzestępstwa„białychkołnierzyków”tonaogółprzestępstwa
gospodarcze:rozmaitemalwersacjefinansowe,fałszerstwaitd.Zdaniemradykal-
nychkryminologów,przestępstwapopełnianeprzezprzedstawicieliwyższych
warstwspołecznych,przezludzibiznesuiosobyzwiązanezwładząsąznacznie
bardziejszkodliwespołecznieniżprzestępczośćubogichmas(taostatnianie-
kiedytraktowanajestwręczjakopozytywnezjawisko,przejawoporuwobec
5Cyt.za:L.Lernellop.cit.,s.183.
6„GazetaWyborcza”nr205,zdnia02.09.1998,s.18.
7DariuszGrabowski(b.kandydatnaurządprezydentaRP),cyt.za:„Rzeczpospolita”zdnia
08.08.2000.
8JanuszWojciechowski(PSL),cyt.za:„Rzeczpospolita”zdnia17.01.2002.
