Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
23
iprzestępstw„kontaktowych”)ibadałzwiązkimiędzyichwartościamiaroz-
maitymiparametramispołeczno-ekonomicznymi(pogrupowanymizapomocą
analizyczynnikowej),charakteryzującymidawnewojewództwa.Zgodniezuzy-
skanymiprzezniegowynikami,jedynymczynnikiem,którypozwalałwjakiejś
mierzewyjaśniaćmiędzywojewódzkiezróżnicowaniaindeksówwiktymizacji,
jestzmiennainformującaostopniuosłabieniawięzispołecznych,charaktery-
stykiekonomiczneokazałysięnatomiastbezznaczenia.Należyjednakzazna-
czyć,żegłównymcelemprzywoływanejanalizyniebyłobezpośrednietestowa-
niehipotezyozwiązkachmiędzybezrobociemczyubóstwemaprzestępczością,
leczogólnaanalizamakrospołecznychuwarunkowańprzestępczościwPolsce,
którajakzaznaczasamautormadopierowstępnycharakter28.
Napotkaćmożnanatomiastanalizy,wktórychpytaniebadawczedotyczy
poziomumakro,odpowiedzinaniezaśformułujesięnazasadzieprostego
uogólnianiaewentualnychprawidłowościdotyczącychjednostek.Jakoprzykład
możeposłużyćopublikowanaparęlattemuanaliza„przyczynprzestępczości”
wRzeszowie,badającam.in.strukturęsprawcówprzestępstwzewzględuna
rozmaitecharakterystykispołeczno-ekonomiczne,wtymsytuacjęnarynku
pracy.Napodstawieobserwacjimówiącej,żenapoczątkulat90.nastąpiłwśród
nichwzrostudziałuosóbbezrobotnych(zwłaszczabezprawadozasiłku),
autorkadochodzidowniosku,iżjednązważniejszychprzyczynstwierdzonego
wówczaswzrostuprzestępczościnaterenietegomiastajestzjawiskorosnącego
bezrobocia.DoświadczeniazokresutransformacjiwPolscepotwierdzają,że
bezrobociezdecydowaniesprzyjawyzwalaniuszerokorozumianychzachowań
patologicznych.Szczególnieniepokojącyjestwpływbezrobocianawzrostprze-
stępczościzarównogospodarczej,jakikryminalnej(...)Analizapolicyjnych
statystykujawniławyraźnyzwiązekpomiędzypoziomembezrobociaawzrostem
przestępczości29.Mechanizm,któryjakwynikazprzywoływanegotekstule-
żyupodstawzakładanejzależności,macharakterczystopsychologiczny:wwy-
nikuwieluempirycznychbadańnadbezrobociemustalonopsychologiczną
reakcjęnautratępracy.Psychicznereakcjejednostkiwtakiejsytuacjisąistot-
ne,gdyżwefekcieczęstoprowadządozachowańocharakterzeprzestępczym30.
Przyjmujesiętuukrytezałożenie,żetegotypuzależnościniejako„automatycz-
nie”znajdująswojeodzwierciedleniewzjawiskachmakrospołecznych.Stoso-
28A.SiemaszkoKogobiją,komukradną.PrzestępczośćnierejestrowanawPolsceinaświe-
cie,InstytutWymiaruSprawiedliwości,OficynaNaukowa,Warszawa2001,s.155–161.
29B.Tuziakop.cit.,s.162–163.
30Ibidem,s.162.