Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Podstawowedefinicje,centralnezałożenie,systematyka
27
Rezultatemtakiegoprzebiegufunkcjizyskujestszerokiprzedziałwielkości
produkcji,przyktórejpoziomzyskuprzedsiębiorstwapozostajewzględniesta-
bilny.Pouchyleniuzałożeniaozerowychkosztachzmiancenokażesię,żenawet
jeżelikosztyteniewielkie,przedsiębiorstwumaksymalizującemuzyskmoże
opłacaćsięniezmienianiecenprzyzmianiepopytu,awrezultaciedopuszczenie
doznaczącejzmianywielkościprodukcji.Tewahaniaproduktuwynikająceze
sztywnościcennarynkudóbrmogąbyćwzmacnianeprzezsztywnościrealne
narynkupracy9.Jeżeliprzedsiębiorstwa,chcącmotywowaćzatrudnionychdo
wydajnejpracy,ustalająwynagrodzenianapoziomiewyższymodoczyszczają-
cegorynek,wówczasnawetwysokiebezrobocieniemusiprowadzićdospadku
płac10.Zkoleiwysokiekosztywynagrodzeńsprawiają,żeprzedsiębiorcynie
mająbodźcówdoobniżaniacen(Mankiw1990,s.31–32;Ball,Romer1990).
Wmodelachopisanychwniniejszejksiążcenajczęściejprzyjmujesięskrajne
założenie,żedopókiczynnikiwytwórczeniewpełniwykorzystane,łączna
podażwykazujedoskonałąelastycznośćwzględemzmiancen.Założenietakie
wprowadzasięwceluuproszczeniawywodu.Gdybyjeuchylić,otrzymaną
zmodeliwielkośćzmianyproduktuwywołanejwstrząsemwłącznympopycie
należałobytraktowaćjakozmianęnominalną,rozkładającąsięmiędzyprodukt
acenywproporcjachzależnychodstopniasztywnościcen.
3.Systematyka
Dowyjaśnienianiekeynesowskichskutkówzacieśnieniapolitykifiskalnej
najczęściejwykorzystujemodeleopisującezachowaniaindywidualnychpod-
miotówgospodarujących.Przyichużyciuefektytewyjaśniasięnadwagłówne
sposoby.
Wedługpierwszegopodejściaskutkimogąwystąpićjedyniewtedy,gdy
finansepublicznestojąprzedwidmemkryzysu.Podatkijużnatylewysokie,
żesilniezaburzajądecyzjeekonomicznepodmiotówgospodarujących,amimo
toniepokrywająwydatkówpublicznych.Szybkorośniewięcdługpubliczny.Do
efektówniekeynesowskichprowadziwiarygodne,tzn.odpowiedniosilneogra-
niczeniedeficytu.Ichźródłemjestoddziaływaniepolitykifiskalnejnapoziom
9
Sztywnościrealneoznaczają,żepewnezmiennerealne,tj.odniesionedopoziomucen,zmieniają
sięsłabiej,niżbyłobytokoniecznedlapełnegozrównoważeniarynkulubzmieniająsięwolno(zob.np.
H.Dixonw:Snowdon,Vane2002,s.616).
10
Przedsiębiorcymogąoferowaćpracownikompłacewyższe,niżwynikałobytozdziałaniamecha-
nizmurynkowego,ponieważwyższepłaceprzyciągająnajlepszychpracowników(Weiss1980),ograni-
czajązakreskosztownejdlaprzedsiębiorstwarotacjizałogi(Salop1979),redukująskalębumelanctwa
wśródpracowników(Shapiro,Stiglitz1984)czywreszciepoprawiająmoralepracowników,dziękiczemu
oniskłonnipracowaćwydajniej(Akerlof1982;Akerloff,Yellen1990;wybórliteraturyprzytaczamza
pracąSnowdona,Vane’a,Wynarczyka1998,s.328–333).