Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RafałKasprzyk
18
dłużnikowi1.Upodstawzastępstwapośredniegoleżyumowazlecenia.
Zewzględunaceliramyniniejszegoopracowaniapomijamkwestiedo-
tyczącezastępstwapośredniego,unormowanewyraźniewkodeksiecy-
wilnym,wszczególnościumowękomisuispedycji.Przedmiotemanalizy
jestzastępstwopośrednie,będąceszczególnymrodzajemzlecenialubdo
któregostosujesięprzepisyozleceniu.Namocytakiejumowyzastępca
pośrednimaobowiązekprzenieśćuzyskaneprawanadającegozlecenie,
atenmagozwolnićzzaciągniętychzobowiązań2.Zastępstwopośred-
niejestzbliżonedopowiernictwa3,couwidaczniasięszczególnienatle
nabyciafiducjarnego.Wwynikutakiejumowynastępujeprzysporzenie
majątkowenarzeczfiducjariuszadlaosiągnięciaróżnychcelówgospo-
darczych,któretegorodzajuprzeniesieniaprawaniewymagają.Naj-
prostszymprzykładembędzieprzeniesieniewłasnościlubinnegoprawa
wceluzabezpieczeniawierzytelności.Innymprzykłademmożebyćprze-
niesieniezarządumasąmajątkową.Istotaumowypowierniczejpolega
natym,żeprzedmiotprzysporzeniawchodzidomajątkufiducjariusza.
Zobowiązujesięonjednakdoprzeniesienia–podpewnymiwarunkami
–nabytegoprawanazbywcę.Fiducjariusz(powiernik)stajesięniczym
nieograniczonympodmiotemprzeniesionegonaniegoprawawstosunku
zewnętrznym,zatemwobecosóbtrzecich.Możerozporządzaćnabytym
przedmiotemmajątkowym.Natomiastwstosunkudofiducjanta(zwane-
gotakżepowiernikiem)powinienzachowaćsięzgodnieztreściązawartej
znimumowy.Stosunekwewnętrznymiędzytymiosobamijestoparty
nazaufaniuimacharakterzasadniczoobligacyjny4.Konstrukcjapowier-
niczegonabyciawłasnościalboinnychprawjestznanaworzecznictwie
oddawna5.Wnowszymorzecznictwieprzyjętojednak,żetegorodzaju
nabycienależytraktowaćniejakopowiernicze,leczjakodokonanewwy-
konaniuumowyzastępstwapośredniego.Jesttoumowazobowiązująca
dozwiązanychztymzastępstwemświadczeń,polegającychnadokony-
waniunietylkoczynnościprawnych,lecztakżefaktycznych,powinna,
stosowniedoart.750k.c.,podlegaćprzepisomozleceniu(art.734in.k.c.).
Doprzepisówtychnależąwszczególnościart.740,742i743k.c.Według
pierwszegoztychprzepisów,powykonaniuzlecenialubwcześniejszym
1M.Bednarek,P
.Drapała,K.Osajda[wo]SystemPrawaPrywatnego,t.5oPrawozobo-
wiązań-częśćogólna,red.E.Łętowska,Warszawa2013,s.1035–1036;M.Smyk,Pełnomoc-
nictwowedługkodeksucywilnego,Warszawa2010,passim.
2K.Osajda,Kodekscywilny.Komentarz,t.3B,Warszawa2016,uw.16doart.734.
3Literaturaszwajcarskazdajesięutożsamiaćzastępstwopośredniezpowiernictwem
–A.Doliwa,Zastępstwopośrednieipowiernictwo,MoP2000/7,s.98;P.Stec,Powiernictwo
wprawiepolskimnatleporównawczym,Kraków2005,rozdziałIII.2.1.
4A.Szpunar,Opowierniczychczynnościachprawnych,flRejent”1993/11,s.13.
5Ibidemipowołanetamdawniejszeorzecznictwo.
