Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
13
odepitafiówJanaKochanowskiegopoepigramatyzczasówsa-
skich.Wwiększościjednaksątoutworytychsamychpoetów:
SzymonaSzymonowica,JanaGawińskiego,ZbigniewaMorsztyna
iWacławaPotockiego.Najczęściej,jakzauważaautor,twórcypo-
sługiwalisięwnichprozopopeją,jakbyoddającpośmiertniegłos
samymzwierzętom.Cociekawe-jakodnotowujetowspomnia-
nywyżejtekstGrzegorzaRaubo-właśniemówieniebyłocechą
przynależnąwyłącznieczłowiekowi,stawiającągoponadinnymi
gatunkamistworzeń.PrzywołaneprzezDariuszaChemperkana-
grobkiczęstodotyczązwierzątoswojonych,bliskichczłowiekowi
(np.wiewiórkaZygmuntaI)lubtypowychgatunkówłowieckich.
Wsarmackimświeciefaunynajczęstszymibohateraminagrob-
kówbyłykonie,psyczywróble.Osobnągrupęstanowiłyepitafia,
wktórychwątekzoologicznypowiązanyzostałzerotycznymistał
siępretekstemdoopisówdoświadczeńzmysłowych.
Następnytekstprzenosiczytelnikadokategoriiciekawości
iwiedzy.AleksandraJakóbczyk-Golapodjęłapróbęprzeanalizowa-
niatychpojęćwodniesieniudodawnychkolekcjizgromadzonych
wgabinetachosobliwości.Nurtscientiacuriosa-naukizajmują-
cej-skupiałwdoskonałejharmoniitedwaaspekty,awiekXVII
przyniósłzmianywkwestiimetodbadawczychidyscyplin,wspo-
sóbszczególnyrozwijająciautonomizującnaukiprzyrodnicze.
Wczesneencyklopediewłączaływopisświatanaturytakżewszel-
kiedziwaimonstra,traktującjejakoelementotaczającejrzeczywi-
stości.Dlatego,podobniejakwprzypadkutekstuGrzegorzaRau-
bo,iwtejrozprawiebohateremanalizystałysięUczonerozmowy
WojciechaTylkowskiego.Jezuitawykazywałsięrozległąwiedzą
zoologiczną,aletakżewrażliwościąiempatiąwzględeminnychga-
tunków.Dobabarokutoczaskrólowaniaciekawości,kiedyzwiel-
kąprzyjemnościąoddawanosięmiędzyinnymigromadzeniuoka-
zówniezwykłychzwierząt.Autorkarozprawyprzywołujewzwiązku
ztympostaćsamegokolekcjonera,któregocechujewrażliweoko-
zmysłdostrzeganiawartościsztuki,aletakżeobiektównatury,
któremogąstaćsięelementamijegozbioru.
Pierwszączęśćtomu,przeznaczonąnarozprawysyntetyzujące,
kończystudiumMartyPszczolińskiej.Autorkaprzywołujewnim
różnetekstyźródłowezawierająceprzepisykulinarne,wktórych
wykorzystywanebyłomięsolubinneproduktypochodzeniazwie-
rzęcego.Jednakcelemrozprawyjestnietylkokwerendaźródłowa
iodnotowaniecennychdokumentów.Poddanieichanaliziesłu-
żypróbiezrekonstruowaniaobrazuzwierzątwdawnympiśmien-
nictwieocharakterzeużytkowymdotyczącymsztukikulinarnej.
