Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp.Oczytaniu
ną,bowiemwnimjednemyśliwspierająinne.PisałwZmierzchu
bożyszcz:nNieufamwszelkimsystematykomischodzęimzdro-
gi.Wolastworzeniasystemuoznaczabrakrzetelności”
4
.
OtrudnościczytaniaaforyzmówmowazaśwTakorzecze
Zaratustra:nWgórachnajbliższądrogąjestdrogaodwierzchołka
dowierzchołka:lecznatotrzebamiećdługienogi”
5
.Takwięc,
ktochceczytającdoświadczyćbezpośredniomyśleniaaforystycz-
nego,musipotrafićskakaćpogórach.Jesttotrudne,alegórski
wierzchołeksymbolizujeteżświeżośćpowietrzaipięknowidoku,
czylicośniezwykłego,anietylkosamątrudność.
JeśliNietzscheokreślałswąksiążkęjakoprzeżytedoświadcze-
nieduchowe,totakiemujejrozumieniutowarzyszyłaodpowied-
niaformapisarska.Wsystemieżadnamyślniejestzdarzeniem
przygodnym,wnimwszystkowsposóbzorganizowanywynika
jednozdrugiegoianinaniespodziankę,aninasubiektywność
przeżywaniamyśliniemamiejsca.Takwięcwidaćjasno,żemó-
wiąconieoczekiwanejindywidualnejprzygodzieintelektualnej
orazoaforystycznejformiewyrażaniategodoświadczenia,sięga-
myistotypisarstwaimyśliNietzschego.Niesątoubocznedro-
biazgi,leczsprawynajważniejsze.
NienależyzatemczytającNietzschegooczekiwać,anitym
bardziejposzukiwać,jakiejśsystematycznejcałości.Wszelkie
takiepróbyskazanesąnanieporozumienia,bowiemtozgóry
iświadomiezostałowykluczoneprzezautora.Nieimplikujeto
jednakbrakuwduchowymdoświadczeniuucieleśnionymwpi-
smachNietzschegopewnychmyśliprzewodnich,którezespalają
wielefragmentarycznychrefleksjiwpewnecałości.Myśljego
niejesttylkochaotycznąwielościąaforyzmów,leczbudujetakże
pewnąwłasnąlogikę.
Jeślipisaniebyłoindywidualnymprzeżyciemmyślenia,aod
czytaniaoczekujesiętakże,żestaniesiężywymdoświadcze-
niem,tonależyrównieżzaniechaćwszelkiegozamiaruustalenia
jakiegośzbiorugłównychtwierdzeńNietzschego.Nawetnajważ-
niejszemyśliNietzschego,jaktaowiecznympowrociewszyst-
kiego,czytaodionizyjskościżycia,niedająsięprzedstawićjako
4
F.Nietzsche,Zmierzchbożyszcz,op.cit.,s.8.
5
F.Nietzsche,Zaratustra,op.cit.,s.47.
