Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
DEBATA.RETORYKADLADEMOKRACJi
Debatajestgatunkiemzłożonym,zarównowsensiebachtinowskim(absorbujeformy
proste),jakiwaspekciepodmiotowym(wielośćuczestników),teleologicznym(każdy
zuczestnikówmaswójcel)czyspołecznym(identyfikacjiróżnychaudytoriówzpoglą-
damiwyrażanymiprzezuczestnikówdebaty).Podsumowującrozważaniadotyczące
regularnościwobszarzegenologiidebaty,należypodkreślić,żejakoformawspółzawod-
nictwawargumentacjijestonakonstruktemrefleksjiipraktykiretorycznej.Zrodziłasię
zpotrzebyrozstrzygnięciasytuacjikonfliktowychwspołeczeństwiebezużyciasiłyfizycz-
nej.Stanowiprzykładdyskursuinstrumentalnego(wpływanienaodbiorcówwcelukształ-
towaniapostawizachowań).Rozgrywanajestwedługustalonychprocedurretorycznych:
inventio(teoriastatus,topika,środkiperswazji),dispositio(rozkładargumentacji:konfir-
macjairefutacja),elocutio(dobórstyluinośnikówperswazji),actio(podporządkowanie
rytualnymformomzorganizowanejinterakcji).Maznaczeniespołeczne,wyrastazsytuacji
retorycznej,potrzebyaktualnejwagi.Jestnarzędziemkomunikowaniawspołeczeństwie
demokratycznym,dajemożliwośćkonfrontacjiwieluperspektywzarównonapłaszczyźnie
ocen,jakiwyborów;integrujegrupywokółokreślonychideiidziałań.Jakogatunekmoże
byćijestworbiciezainteresowańróżnychnaukhumanistycznychispołecznych,alepro-
blemteleologiidebatyijejkażdorazowejaktualizacjinajpełniejwyrażateoriaipraktyka
retoryczna,któradebatękształtuje,zarównowsensieideowym,jakiargumentacyjnym.
Bibliografa
BańkowskiA.2000.Słowniketymologicznyjęzykapolskiego,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa.
BourdieuP
.2011.Otelewizji.Panowaniedziennikarstwa,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa.
BranhamR.J.1991.DebateandCriticalAnalysis:TeHarmonyofConfict,LawrenceErlbaumAsso-
ciates,Hillsdale,NJ.
Budzyńska-DacaA.2015.Retorykadebaty.Polskiewielkiedebatyprzedwyborcze1995-2010,Wydaw-
nictwoNaukowePWN,Warszawa.
Budzyńska-DacaA.2016.Dlaczego(idlakogo)wartopoprawićpolskiedebatyprzedwyborcze?,
[w:]20latpolskichtelewizyjnychdebatprzedwyborczych,red.A.Budzyńska-Daca,WydawnictwaUW
,
Warszawa,s.215-242.
Budzyńska-DacaA.2012.Ideadebatyaregułyinterakcjiwformatachpolskichtelewizyjnychdebat
przedwyborczych,nStudiaMedioznawcze”2012,nr1,s.45-59.
BusmekP
.2009.Debateasdisease:debateandthedialogueanddeliberationmovement,nContem-
poraryArgumentationandDebate”2009,vol.30,s.1-30.
CassolaF.2011.KimbyliGrecy?,przeł.E.Lubelska,[w:]Antropologiaantykugreckiego,oprac.
red.W
.Lengauer,L.Trzcionkowski,red.W
.Langauer,P
.Majewski,L.Trzcionkowski,Wydawnictwa
UW
,Warszawa.
ChmuraR.,RoyS.A.2021.Etykawdebacie,[w:]Szermierkanasłowa.Odebacieoksfordzkiejinie
tylko,red.T.Dołęgowski,W
.Labuda,Poltext,Warszawa,s.131-156.
ChorośB.,SkrabaczE.2016.Debatytelewizyjnewkampaniiwyborczej:samorządowej(2014r.)ipar-
lamentarnej(2015r.),[w:]20latpolskichtelewizyjnychdebatprzedwyborczych,red.A.Budzyńska-Daca,
WydawnictwaUW
,Warszawa,s.91-116.
CroallyN.T.1994.EuripideanPolemic,CambridgeUniversityPress,Cambridge.
CzerwińskaJ.1999.CzłowiekEurypidesawobeczagrożeniażycia,namiętnejmiłościiekstazyreligij-
nej,WydawnictwoUŁ,Łódź.
DołęgowskiT.,LabudaW
.red.2021.Szermierkanasłowa.Odebacieoksfordzkiejinietylko,Poltext,
Warszawa.
EhningerD.1970.Argumentasmethod:Itsnature,itslimitationsanditsuses.nSpeechMonographs”
,
vol.37,s.101-110.
