Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
WittgensteinwTractatuslogico-philosophicusmyślutożsamiałzezdaniem
sensownym(Wittgenstein1922,teza4,s.34)orazodróżniałbadaniafilo-
zofówodbadańpsychologów:
4.1121Psychologianiejestbardziejpokrewnafilozofiiniżjakakolwiekinnana-
ukaprzyrodnicza[ł].
Czyżmojestudiumsymbolikinieodpowiadastudiumprocesówmyślowych,któ-
refilozofowieuważalizatakistotnedlafilozofiijęzyka?Alewikłalisięprzeważnie
wnieistotnedociekaniapsychologiczne[ł](Wittgenstein1970,s.29).
Choćdzisiajwielesięzmieniłoicorazwięcejfilozofówjęzykakorzysta
zpracpsychologów(np.Koj1976,1977;Gut2009;Searle1995,1999a;
Żegleń2007),toorozdzialenadalpiszązwolennicyprzyczynowejteorii
odniesienia:semantykapowinnawyjaśniaćwłasności(semantyczne)znaków
językowych,natomiastpsychologiazachowaniajęzykowe(Muszyński2000,
s.98—99).Ponadtowieluwspółczesnychlogików(np.Omyła1995),idąc
tropemFregegoiWittgensteina,twierdzi,że:
Myśleniejakoświadomyprocespsychicznyjestjednymzprzedmiotówbadań
psychologii[ł].Dlalogikijakonaukiniejestistotne,wjakisposóbwumyśle
ludzkimdochodzidopojawieniasiępewnychtreścimyślowych(Omyła1995,
s.14—15).
Uznająoni,iżniezajmująsiębadaniemsubiektywnychzastosowań
języka,ichinteresująwyłącznieidealizacjejęzyka(częstowyrażoneprzy
wykorzystaniurachunkówlogicznych).
Naszymzdaniem,rozłammiędzyfilozofiąjęzykaapsychologiąempi-
rycznąniejestczymśpożądanym.Zjednejstronywynikibadańpsycholo-
gówempirycznych,wtympsychologówkognitywnychzajmującychsięnp.
ustaleniem,jakierodzajepojęćmogąbyćbudowanenapodstawiepercepcji,
sądlafilozofówważne.Mogąwpłynąćbowiemnazrewidowaniedotychcza-
sowychtez,głoszonychprzezfilozofówjęzykanatematnp.definicjideik-
tycznychirodzajówpojęć.Chcemyrównieżuniknąćtakiegootozarzutu:
Błędemjestrozpoczynaćbadaniaoddefinicjipojęćopartych[ł]na[ł]pracy
filozoficznej—którapoprostuniekorzystazempirycznejwiedzyopojęciach,
którąmamydzisiaj—lubnaszczegółowycheksperymentalnychparadygmatach,
któreczęstoodzwierciedlająhistoryczneźródłabadańpopularnych25lattemu
(Murphy2004,s.495).
Zdrugiejstronyksiążkanaszamapokazać,iżmożnanarzędzialogiki
formalnejorazanalizylogicznejzastosowaćdowynikówbadańpsycholo-
