Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
gówiotrzymaćnowąjakość.Pracafilozofamożezmierzaćm.in.doupo-
rządkowaniarodzajówpojęć,któreuczącysięjęzykabuduje,doopisaniaod
stronyformalnejpodobieństwaogólnegojakonarzędziatworzeniapierw-
szychzbiorów.
Niemożemyniezauważyć,żesprowadzeniebadańfilozofówipsycho-
logównaddefinicjamideiktycznyminawspólnąpłaszczyznęzwiązanejest
zoczywistymitrudnościamimetodologicznymi—przedewszystkimobie
naukiposługująsięodmiennymijęzykamiorazróżnymimetodamibadaw-
czymi.Psychologiajestnaukąempiryczną,natomiastfilozofia,awszczegól-
nościjejdziałzajmującysięformalnymopisemjęzyka,nagrunciektórego
wykorzystujesięklasycznyrachunekzdaniowyirachunekpredykatów,jest
naukąteoretyczną.Językanalizowanyprzezfilozofówonastawieniulogicz-
nymprzedstawianyjestwpostaciabstrakcyjnychstruktur,językpsycholo-
gów—wpostaciopisówkonkretnegoużyciajęzyka.
Pomimowymienionychuwagwydajesię,żemożnasprowadzićna
wspólnąpłaszczyznębadaniapsychologówifilozofów,jeślitylkozaakcep-
tujesięstwierdzenieKazimierzaAjdukiewicza:
Językianalizowaneprzezlogikówmożna,jaksięzdaje,[ł]uważaćzaidealizację
językównaturalnych(Ajdukiewicz1985b,s.344).
Filozofowiejęzykaipsychologowiekognitywnizajmującysięnabywa-
niemjęzyka,choćprowadząbadaniazróżnychperspektywistosująróżne
metodybadawcze,tojednakpraktyczniezajmująsiętymsamymobsza-
rembadań(analizującnp.pojęcia).Stądczymśnaturalnymjest,abyjedni
idrudzykorzystalizuzyskanychwyników.Idąctymtropem,połączymy
wynikiempirycznychdociekańpsychologówzdotychczasosiągniętymi
wynikamibadańfilozofów,abyprecyzyjniejopisaćrolędefinicjiosten-
sywnychwbudowaniupojęćdla5elementówświata,awkonsekwencji—
wnabywaniujęzyka.
Zjednejstronysamipsycholodzy(np.Woodward2004)podkreślają,
iżostensywnykontekstjestnajlepsząmetodąwprowadzanianazwdo
języka.Wszczególnościuznają,iżzdaniaopostaciDTojestN”sąnajczę-
ściejużywanepodczasnaukijęzyka,atakżepodczaseksperymentalnych
badańnadnabywaniemjęzyka(zob.Waxman2004,s.304,308,313).Kiedy
dziecięcauwagajestskupionanaprzedmiocie,wówczasprzyczepiasięmu
nazwę(Akhtar2004,s.488).SamookreślenieDostensywnykontekst”czy
5Będziemyużywaćzwrotów:Dpojęciedlarzeczy”,Dpojęciedlacech”,Dpojęciedlare-
lacji”,Dpojęciedlazbioru”,wprzeciwieństwiedoDpojęciepies”,Dpojęciezielony”,Dpoję-
ciewyższy”.Kiedyniebędzieokreśloneojakąrzecz,cechę,relacjęczyzbiórchodzi,wów-
czasskorzystamyzezwrotuDpojęciedla”.ChodziozaznaczenieróżnicymiędzyDpoję-
ciemrzecz”aDpojęciemdlarzeczy”,np.Dpojęciempies”.
11
