Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Forma.Maszyna
Jednoznajwcześniejszychwspomnień–tych,którespowijamrok
osobistejhistoriiiktóreniesposóbodróżnićodsnu.Wyciągnięta
spośródinnychksiążekKsięga,doktórejmożenawetnigdysięnie
zajrzało,gdyżzbytwieleobiecywałasamąokładką.Kolorowyrysunek
człekopodobnejhybrydy,zludzkągłowąiindustrialnąmaszynerią
zamiastciała.Twarzwesoła,nastoletnia,jakzkomiksu;tułówjeszcze
bardziejodrealniony,niepodobnydoIndustriepalastFritzaKahna,
który,choćwcześniejszy,pojawisiędużo,dużopóźniej.Książka
najprawdopodobniejnosiłatytułCzłowiek-maszyna.Równieżdużo
późniejświadomość,żemogłochodzićopopularnewydanierozprawy
LaMettrie’ego,aleraczejoprzeznaczonądlamłodzieży,
popularnonaukowąopowieśćoludzkimciele.Towszystkodasiędziś
sprawdzić.
Dlaempirycznegorozumuoświeceniamaszynaniebyłametaforą.
PlanszeEncyklopediiDiderotaid’Alembertaotaczająmaszynę
fetyszystycznymkultem.Ilustracjeukazującenajdrobniejszeelementy
ogólnoświatowejmaszyneriipostępu–ogólnoświatowej,bochętnie
eksportowanejnaterenyzaludnionenieludzkimidzikusami,których
naturajesttyleżzwierzęca,cowłaśniemaszynowaimachinalna,
anosyzbytpłaskie,byichżałować–otóżilustracjeteniczegonie
objaśniają.Pokazująinazywają,azmaszynyijejobrazuczynią
nimniej,niwięcej,jaktylkonazwęwłasną,odktórejzaczynasię
każdaopowieść.Wtymwypadkuopowieściąjestutopijnahistoria
ozaludnieniuświataprzezmaszyny.Tautopiatowyznaniewiary
wemancypacyjnąmocrozumu.Odrugiej,ciemnej–alienacyjnej
−stronietejmocyopowiedopieroDialektykaoświeceniawraz
zpoprzedzającymijąwydarzeniami.
Wtamtymczasie,uzaranianowoczesności,człowiekniepotrafi