Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Deformacjeciała1.Chronofotografia
NaprzełomieXIXiXXwiekutonaukanarzucasztuceswojewzorce.
PaulRicher,uczeńsłynnegoJeana-MartinaCharcotawszpitalu
Salpêtrière,piszewIntroductionàl’étudedelafigurehumaine
(Wprowadzeniedostudiumludzkiejpostaci):„Gdybynaukaosiągnęła
swójcel,uczonystałbysięnajdoskonalszymartystą”1.To,
couRicherabrzminiecometaforycznie,jestcodzienną
rzeczywistościąnietylkonajwybitniejszychjednostek,lecztakże
większościadeptówszkółartystycznych.Takjakwokresierenesansu
artyścibylizarazemmedykamiznającymitajnikiludzkiegociała
iarchitektamibieglewładającymiregułamiperspektywy,takteż
pozytywistycznymodelczłowiekaiwynikającezniegowyniesienie
napiedestałpostacinaukowcadoprowadziłodoprzeorganizowania
kursównaakademiachsztukpięknychorazdogłębokichzmian
wwyobraźniimentalnościepoki.Zarazemjednakzaobserwować
możnajakgdybysymetrycznezjawiskowramachsamejnauki,którą
otaczapodkoniecXIXwiekucośwrodzajuestetycznejaury,czego
przykładymożnabytumnożyć,adonajbardziejwidowiskowych
należązpewnościąspektaklezużyciempromieni
rentgenowskich2.Tadziwnasymetriajestzapewnereakcją
napozytywistyczneporzuceniemetafizyki,ajejkonsekwencją
−wyjątkowointensywneprzechodzenieideiznaukidosztuki
izpowrotemorazpowstawanietądrogąkonglomeratuwyobrażeń,
wktórychkształtujesięantropologiczny–naukowyiartystyczny
zarazem–wzorzecpostępowaniazludzkimciałemorazsamegociała.
Znów,podobniejakwokresierenesansu,awbrewnarastającej
specjalizacji,zanikarozróżnienienaartystęinaukowca–zwłaszcza
wśródtych,którzybezpośredniozajmująsięludzkimciałem.Ludwik
Pasteur,GuillaumeDuchennedeBoulogne,Étienne-JulesMarey,Jean-
