Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odetykiczytaniadomoralnościczytelnika
61
wjegopóźniejszejEtyceponowoczesnej55.Najbardziejlapidar-
niezaśujmowałojegozamysłstanowczestwierdzenie,wypowie-
dzianewjednymzwywiadów:nMoralnośćnigdyniejestinie
możebyćsztywna”56.Zauważałrównież:nJawisiędzisiajmoral-
nośćjakozjawiskorównieprzygodne,coiresztabytu-jakiresz-
tabytupozbawionafundamentów,wjejprzypadkuetycznych”
[DM51].Dalejzaśprzekonywał,żeobecnamoralnośćmożebyć
jedynie
moralnościąetycznienieufundowaną.Musiwięcbyćnie-
kontrolowanainieprzewidywalna.Tworzysięonasama,możeteżskasować
to,cozbudowałaiodtworzyćwinnejzgołapostaci-awszystkotodziejesię
wtokuzawiązywaniairozwiązywaniastosunkówmiędzyludzkich,wtrak-
cietego,jakludzieschodząsięzesobąirozchodzą,porozumiewająikłócą,
przyjmująlubodrzucająstarelubnowewięziilojalności.[DM52]
Zamieniającterminnetyka”nanmoralność”,Baumanstarałsię
przedewszystkimuwolnićmyśletycznąodjejortodoksyjnychna-
leciałości.Głosząckoniecznośćodrzucenianadzorunekspertów
etycznych”-jakichokreślał-awięcrównieżnagruncieety-
kikwestionującideęnprawodawstwa”,którąpoddałbardzoostrej
krytycewPrawodawcachitłumaczach-postulowałnawróce-
niesięnawiaręwnkompetencjemoralnezwykłegoczłowieka”,
zmuszonegonacodzieńdokonywaćwyborówzgodnychzjego
własnymsystememwartości,światopoglądemiokolicznościami
życia.Tradycyjnejetyce-opartejnaplatońsko-kantowskichwzor-
cach-zarzucałwięcprzedewszystkimbrakzaufaniadoinstynk-
tumoralnegoprzeciętnychludzi.Przekonywałrównież,żetworze-
niesystemównakazowychosłabiłotylkoichczujność,wpajając
impoczucie,żejakaśnadrzędnainstancjamożezanichrozwią-
zaćichwłasneproblemy.Wtymprzekonaniuoniszczącymjed-
nostkowąmoralnośćdziałaniuetykiBaumanbyłbardzobliskipo-
glądomDerridy,któregoniechęćdowszelkicharbitralnychreguł
55Z.Bauman,Etykaponowoczesna,przeł.J.Bauman,J.Tokarska-Bakir.
Warszawa1006.
56Postmodernizm,czylinowoczesnośćbezzłudzeń.ZZygmuntemBauma-
nemrozmawiaAdamChmielewski,nPrasaPolska”,Paryż,1999/1,s.25.
