Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
60
CzęśćI:Odpowiedzialnośćmyśli
jużdokonałonpodsumowaniaswojejdrogifilozoficznej,której
finałemmiałbyćprojektmoralnymieszczącysięnaantypodach
wszelkiejfundamentalistycznejetyki.Foucaultstwierdzałna-
wetbardzostanowczo:nPoszukiwanieformyetykidoprzyjęcia
dlawszystkich-wtymsensie,żewszyscymielibysięjejpodpo-
rządkować,byłoczymśkatastrofalnym”52.Wjegoprojekciefilo-
zoficznymproblematykaetycznazawszestanowiłabardzoważny
wątek.Począwszyoduwagiskierowanejwstronęwykluczonych
(wksiążkachoszaleństwiewdobieOświecenia,narodzinachdys-
kursuklinicznegoczyonowoczesnymwięziennictwie53),poprzez
badanieistotnejzmoralnegopunktuwidzeniarelacjimiędzywie-
dząawładzą-ażpoanalizyformrepresjiwpisanychwreguły
konstruowaniadyskursówianalizowaniewpływówtotalistycz-
nychideologiinajednostkę.Podobniejednakjaktomiałomiej-
scewprzypadkuDerridy,dającasięwcześniejodczytaćmiędzy
wierszamimyśletycznaautoraArcheologiiwiedzyzostaładopiero
wpewnymmomenciewprostprzezniegowyartykułowana,przy-
bierającostateczniepostaćindywidualistycznejntroskiosiebie”-
toznaczyposzukiwaniapraktykowanychprzezkażdegozosobna
sposobówsamorealizacji.Foucaultowskiehasłonpowrotudomo-
ralności”trafiłojednakwtymczasiedokładnienaswójmoment,
stającsięjednąznajważniejszychinspiracjirzecznikówpraktycz-
nościetyki54.
Sensruchureformatorskiegowdziedzinieetyki,azwłaszcza
przeniesieniepunktuciężkościwstronęmoralnościbardzodobrze
wyrażałypraceZygmuntaBaumana,aszczególniewspomnia-
newcześniejDwaszkiceomoralnościponowoczesnej,będące
skondensowanymwykładempoglądówautora,któreznalazłysię
pisane.Szaleństwoiliteratura,oprac.T.Komendant.Warszawa1999.Zob.też:
D.Leszczyński,L.Rasiński,wstępdo:Filozofia,historia,polityka,s.36-39;
orazesejP.Veyne’a,OstatniFoucaultijegomoralność,przeł.T.Komendant,
nLiteraturanaŚwiecie”1988,nr6.
52Powrótdomoralności.OstatniwywiadzMichelemFoucaultem(1926-
1984),przeł.E.Radziwiłłowa,nLiteraturanaŚwiecie”1985/10,s.335.
53SzerzejpiszęotymwrozdzialeAmerykamiędzyDerridąaFoucaultem.
54Etykętęprzemianowanonastępnienanetyczność”,comiałozwracać
uwagęnajejpraktycznywymiar,choćtermintenniebyłstosowanykonse-
kwentnieipojawiałsięoboknmoralności”lubpoprostunetyki”.
