Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Siłęekonomicznąpolskiegoziemiaństwagenerał-gubernatoruważałza
ciągleznaczącą.Niewidziałjednakkoniecznościrozszerzaniarepresjiwo-
bectejgrupy.Wprowadzonedotejporyuregulowaniauznawałzazupełnie
wystarczająceiprzekonywał,żekonsekwentnaichrealizacjanieuchronnie
doprowadzidowyznaczonegocelu-zastąpieniapolskiegoziemiaństwa
rosyjskim.Warunkiempowodzeniatejoperacjibyłajednakkonsekwencja
wdziałaniu.
ZupełnieinaczejpodchodziłDondukow-Korsakowdomiejscowych
strukturKościołakatolickiego.PraktycznieodpoczątkuurzędowaniawKi-
jowieuznałjezawrogiedlaRosji.Trudnopowiedzieć,zczegowynikałataka
postawa.Analizabiografiigenerała-gubernatoraniewskazuje,abymiałaona
jakieśosobistekonotacje.Ajednakjużwlipcu1869r.wraporciedlaAlek-
sandraIInapisał,że„Jeśliktokolwiekwdzisiejszychczasachwspierapropol-
skietendencjewKrajuPołudniowo-Zachodnim,tobezwątpieniajesttodu-
chowieństwokatolickie”22.Wnastępnychlatachikolejnychsprawozdaniach
dlacaragenerał-gubernatorkonsekwentniebędziepodkreślał,żetowłaśnie
duchownikatoliccystanowiąostatniąpoważnąopokępolskościwKrajuPo-
łudniowo-Zachodnimidlategowłaśniepolitykawobectejgrupypowinna
byćnajbardziejostraikonsekwentna.Cóżwpłynęłonatakąpostawę?
Najprawdopodobniej„winowajcą”byłtubiskupKasperBorowski,ara-
czejjegouporczywy-wopiniiwładz-sprzeciwwobecwprowadzeniaję-
zykarosyjskiegodoliturgiikatolickiej.Dondukow-Korsakowodpoczątku
uważałówkrokza„jedenznajskuteczniejszychśrodkówrusyfikacji”
,nic
więcdziwnego,żekonsekwentnyopórbiskupamocnogozirytował.Pokil-
kurozmowachzbiskupemgenerał-gubernatoruznałgozagłównegowroga
rosyjskichinteresówwKrajuPołudniowo-Zachodnim-konsekwentne-
go,przebiegłegoiniebezpiecznego.Alewydajesię,żerówniedużą,amoże
iwiększąirytacjęDondukowa-Korsakowawywołałapostawaduchowień-
stwadiecezjiłucko-żytomierskiej,którawtrudnejchwiligeneralniedocho-
wałaposłuszeństwabiskupowi23.WprzeciwieństwiedoKrajuPółnocno-
-Zachodniego,gdzieadministracjirosyjskiejudałosięprzeciągnąćnaswoją
stronęczęśćkleru,coułatwiłoproceswprowadzaniajęzykarosyjskiegodo
nabożeństwkatolickich,wKrajuPołudniowo-Zachodnimpróbytespotkały
sięzkonsekwentnymsprzeciwemduchowieństwa.Nicdziwnego,żewtakiej
sytuacjigenerał-gubernatorbyłzwolennikiemrepresyjnejpolitykiwobectej
grupyipolitykętakąkonsekwentnierealizował.
22Ibidem,k.31v.-32.
23Ibidem,d.156,k.22-25.
