Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
złotegopociągu,któregowPolscenigdyniebyło,byłnatomiastsabotażwpiecho-
wickiejnKarelmie”,zwanejnDynamitką”.
Francuzipowojniestaralisięumniejszaćpolskipotencjałprzemysłowy.17lipca
1949r.doprowadzilidowybuchuwfabryceturbinokrętowychwElblągu.Dotego
dniazakładskuteczniekonkurowałzfrancuskimifabrykami.Sprawcówówczesne
władzeznalazłybłyskawicznie,alenieFrancuzów:surowoukarano200pracowni-
kówfabrykiturbin.
Chybamałoktozdajesobiesprawęztakiejgrywywiadów.Takawiedzajestod-
ległaodobowiązujących-modnychstereotypów.PozatymwPRL‑ubyłatotajna
wiedza,awIIIRzeczypospolitejprawieniktjejniewydobyłnaświatłodzienne.Jeśli
chodzionmody”nafaktyhistoryczne,Zachódnajpierwbyłzły,anastępniedobry.
Piecuchzdajesięnamuświadamiać,żeocenaniemożebyćtakjednoznaczna,szcze-
gólniejeślichodziosłużbyspecjalne.Wciążprzecieżtrwabrutalnadyskusja,żepol-
skimajątekzostałwyprzedany.Czylitenmajątekmiałwartość:wartośćmiałafabry-
kawElblągu.ZdajesiętłumaczyćH.Piecuch.
***
PorucznikZenonGóral,dobrzewykształcony,salonowejogładyniewyzbyłsięna-
wetnafroncie,wysportowany-przyciągadosiebienajpiękniejszekobiety.Onjednak
dążydostabilizacji.Interesujegowyłączniejednapani-Mirella,równieższpieg.Nie-
obcemusąsprawynietylkodamsko‑męskieczyhomoseksualne,aletakżepedofilskie.
NiejesttojednakpowieśćoBondzie,seksieizdradach,aleoprzyjaźniiotra-
gicznejrolikobietwsłużbachspecjalnych.
PorucznikGóraltracikolejnegoprzyjaciela(którypopełniłprzymusowesamo-
bójstwo)-kapitanaJerzegoPolaka.Przyjaźńokazujesięnajwyższąwartością.Gó-
ralwręczsamobójczostarasięwymierzyćsprawiedliwość.Ryzykujenawetmiłość.
Bezprzywróceniaładumoralnego,wtychniemoralnych-stalinowskichczasach,nie
mógłbydalejżyć:musiałspełnićswójobowiązek.
CzynDesperat2”kończysiępohollywoodzku-happyendem?Itak,inie.Autor
nierozstrzygatego.Czytelniksammusiwybrać.
***
Książkanaswójsposóbniesiedużądawkęhumoru;dominujesarkazm,sporoteż
jestironii.Głównybohater,któryjednocześniejestnarratorem,wtychtrudnychcza-
sachmusiprzecieżratowaćsię-dystansującsiędorzeczywistości.
WnDesperacie2”HenrykPiecuchwypełniabiałeplamy.Demaskujemity,zakła-
maniaistereotypyhistoryczne.Ukazujemechanizmydyktatury,mechanizmyfunk-
cjonowaniasłużbspecjalnych.Przedstawianagie-reporterskiefaktytegoświatacza-
sówwojnyitegopowojennego,zdegenerowanegoświata,okaleczonegowojną.
Aleświata,zktóregowyłaniasięmiłośćiwktórymwalczysięoprzyjaźń-wyła-
niasiępotrzebaładumoralnego.(PorucznikZenonGóralstwierdza:nIzdawałemsobie
sprawę,żemiłośćwczasachzarazyroznoszonejprzezsłużbyspecjalneniemasensu”).
Opisfaktóworazmechanizmówrządzącychrzeczywistościątojednonskrzydło”
powieści,adrugimjestoniriada.Każdyrozdziałkończysięoniriadą:opisemsnów:
snynajskuteczniejdemaskująwszelkiegorodzajukłamstwaiukazująprawdę-wręcz
piekielną.Piekielnądosłownie:oniriadywswojejnieograniczonej,nieskrępowanej
8
