Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Nierównowagabilansupłatniczegowwynikuniedostatecznejelastycznościpopytu
15
niaodnośniedopożądanejelastycznościhandlu.Wtakiejsytuacji,abydewaluacjamogła
spowodowaćoczekiwanąpoprawębilansupłatniczego,warunekMarshalla-Lerneraprzy-
bieranowąpostać:
ε
X
+
ε
M
>+
1
m
1
+
m
2,
(1.4)
gdzie:
m
1-wskaźnikkrańcowejskłonnościdoimportukrajupierwszegoobniżającegokurs
walutykrajowej,
m
2-wskaźnikkrańcowejskłonnościdoimportukrajudrugiego(lubgrupykrajów)
uczestniczącegowwymianiehandlowejzkrajempierwszym.
Naogół,większośćekonomistówjestskłonnazaakceptowaćaksjomatelastyczności
cenowejpopytujakokoniecznyiwystarczającywarunekdewaluacjiprowadzącejdopo-
prawybilansupłatniczego.Stanowiskotowyrażająlubpodzielajątakżerządywielukra-
jówuprzemysłowionych,wszczególnościmiędzynarodowe,publiczneinstytucjefinanso-
we,jakMiędzynarodowyFunduszWalutowyczyBankŚwiatowy.Niestety,wieleinnych
przesłanekiważnychzałożeń,którewrównymstopniumogłybywyjaśniaćdziałające
mechanizmydostosowawczegobilansupłatniczego,jestzazwyczajpomijana2.Tymcza-
sem,wrzeczywistościniemażadnejempirycznejpewności,żeistniejącewskaźnikiela-
stycznościhandlusąjużnatylesatysfakcjonujące,abywarunekMarshalla-Lerneramógł
zostaćspełnionylubteż,abywnajbliższymczasiezostałosiągnięty,azdobytaprzewaga
konkurencyjnadziękideprecjacjiwalutynieulegnieosłabieniu.Popierwsze,wieletowa-
rów,zarównosurowcowychczyrolno-spożywczych,jakiproduktówprzemysłowych
wspólniestanowiącychznacznyudziałweksporcieiimporciekrajówrozwijającychsię
iszeregukrajówuprzemysłowionych,cechujesięznaturyrzeczyniskąelastycznością
cen(zwłaszczagdywchodząwznacznejczęścidopodstawowegokoszykakonsumpcyj-
negoludnościlubsąniezbędnedlautrzymaniaprodukcjikrajowej).Dlategonaweteks-
perciMFWprzyznają,żewwiększościkrajetakiezewzględunaistniejącewarunkiogra-
niczającemająstosunkowomałeszanse,bywymaganiaelastycznościokreślanekryterium
Marshalla-Lerneramogłybyćrychłospełnione.Rezygnujązatemzargumentacji,żede-
waluacjajestgłównymśrodkiemzwiększaniapopytunadobraeksportowe,wzrostdocho-
dówzagranicznychipoprawębilansupłatniczego.Wrezultacie,corazwiększąuwagę
przywiązujesiędostronypodażowejijejefektówdochodowych(związanychtylkozde-
waluacją),któregłówniewyrażająsięwpoprawierentownościprodukcjieksportowej.
Aczkolwiekniematakżegwarancji,żewzrostwydajności,spadekkosztówlubpodniesie-
niejakościprodukcjieksportowejspowodują,żetakapoprawanastąpiwkrótkimokresie.
Dochodyzagranicznewprzeliczeniunajednostkękrajowychzasobówprodukcyjnych
mogąobniżyćsię,jeśliproducencikrajowiniemająpełnegowpływunakształtowaniesię
ceneksportowychlubjeślicenysurowców,produktówrolnychczymateriałówzaopatrze-
niowych(inwestycyjnych)zimportuikrajowekosztyprodukcji(główniepłace)wzrasta-
jąproporcjonalniedotempadewaluacji(fullpass-througheffect).
2Dotyczytowszczególnościsposobówreakcjiproducentów,kosztówtransakcyjnych,sztywnościpodaży,
czywreszciewykorzystaniazdolnościprodukcyjnychwkrótkichokresach.
