Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Chwiejnośćwyborczawujęciuteoretycznym
23
jestważnedlamaturzystów-wyborcówwdanymroku),bądźtepotrzebyrozbu-
dza(np.proponowaniebardziejoptymalnychrozwiązańzwiązanychzemerytu-
rą).Pierwszagrupaczynnikówukierunkowanajestdługoterminowo,natomiast
wzbudzeniedrugiejnajczęściejmacharakterkrótkofalowy,ukierunkowanyna
bieżącąelekcję.Motywystabilnebędągenerowałyniższąchwiejnośćwyborczą,
natomiastzawyższąbędączęściejodpowiedzialnemotywydoraźne.Należy
zaznaczyć,żewtymwzględzieodnajdujemypewnewyjątki,jaknaprzykład
instytucjonalnyprzymusgłosowania,którymacharakterzewnętrznegomotywu,
natomiastwkonsekwencjiodczuwaniastrachuprzedkarązabiernośćwybor-
cząobywatelemogąstabilizowaćswojezachowaniawczasie,przynajmniej
wpłaszczyźniesystemowej(aktywnośćvs.bierność).
Chwiejnośćwyborczajestcorazczęściejprzedmiotemzainteresowania
zarównoteoretyków,jakipraktykóworazbadaczyzachowańwyborczych.
Zpewnościąrosnącezainteresowaniemawieleprzyczyn,jednakwśródnaj-
ważniejszychwskazaćmożnamożliwośćdotarciadouwarunkowańaktywności
wyborczejnaróżnychpłaszczyznachjejprzejawianiasięorazrelacjemiędzy
chwiejnościąwyborcząastabilnościądemokratycznychsystemówpolitycznych.
Badaniawanalizowanymprzedmiociedokonywanesąnajczęściejwkategoriach
diagnozyzastanegostanu,próbdotarciadojegouwarunkowańiewentualnych
konsekwencjiotrzymanychwskaźników,analizowanychwkonkretnymkontek-
ściespołeczno-politycznymdanegokraju.Podnoszeniechwiejnościwyborczej
wrozważaniachjestkonsekwencjązmian,którewostatnichdekadachwyraźnie
zmieniłyrelacjemiędzywyborcamiapartiamipolitycznymi,otwierającpole
badawczenowymtrendomiprocesom.Wśródzmiantychpodkreślićnależy
przedewszystkim(Lachat2004):(1)zmniejszaniesięwyrazisto-
ścitradycyjnychpodziałówspołecznych1przykładowo,wzrost
poziomuedukacjiczymobilnościspołecznejdoprowadziłydohomogenizacji
stylówżycia;rosnąceznaczeniesektorausługzmniejszaliczebnieklasęro-
botnicząipracującą;(2)intensywniejsząmobilizacjępoznawczą
1zmniejszeniekosztówpozyskiwaniainformacjipolitycznej(np.poprzez
nowemedia)orazwiększypoziomedukacji
1społeczeństwaindywidualizuje
wyborcówiuniezależniaodpartiipolitycznychichzasobywiedzyiumiejętno-
ścijejpozyskiwania;(3)zmianynapoziomiepartiipolitycznych
1rolapartiipolitycznychjakopośrednikówpomiędzyobywatelamiarządem
jestcorazbardziejkwestionowana,cosprawia,żezdecydowanietrudniejspeł-
niaćpartiomtradycyjnieprzypisywaneimfunkcje.Wśródinnychzmianwarto
wymienić:(4)większąpersonalizacjępolityki,przyczymncykl
życia”liderapolitycznegojestkrótszyniżpartiipolitycznej,comożewpływać
1Badaniawskazują,żewśródwyborcówwStanachZjednoczonych,deklarującysię
jakoniezależniprezentująnajwyższypoziomwykształcenia(http://www.ppic.org/main/series.
asp?i=12).
