Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Red.S.Bielański,A.Pankowicz,Dialogiakulturacja.Judaizm,chrześcijaństwoiislam
Kraków2007,ISBN978-83-233-2290-0,©byA.Pankowicz,
S.Bielański
&WUJ
10
AndrzejPankowicz
trudnedoprzyjęcia.Pierwszymjest,jakpowiada,kluczeniewrozmowie
czynegocjacjach,gdyżcelemJapończyka,nawetczłowiekainteresu,nie
jestbłyskawicznedojściedosednasprawy.Drugim–całkowicieod-
miennepojmowanieprywatnościiprzestrzeniprywatnej
1.
ColinTurnbullwswoichbadaniachprowadzonychwcentralnejAfry-
cewśródPigmejówMbutiwdżungliIturikolejnowlatach1951,1954,
1957–1959iwreszcie1970–1972przechodziswoistąewolucjęantropo-
logiczną.Kiedypierwszyraztrafiadoleśnychludzi,wyjeżdżaprzekona-
nyoistnieniubezczasowegoświata.Gdypokilkulatachpowraca,zmu-
szonyjestskorygowaćwielewcześniejszychsądów,alekładzietona
karbwłasnejindolencjiczyteżpowierzchownościobserwacji.Zatrzecim
razemuświadamiasobie,żewrzetelnościnaukowejmusisamsobie
przeczyć.Dopierozaczwartymrazem,choćniebezżalu,rozstajesię
zobrazemkrainywiecznejszczęśliwościidochodzidowniosku,żenie
mawjegobadaniachsprzecznościiniemusiichusuwaćpoprzezautopo-
prawki–poprostunajegooczachdokonujesięzmiana
2.Wynikijego
badańostateczniepodważyłytezęoistnieniuspołecznościludzibezhi-
storii.Zarazemjegostudiasąznakomitąilustracjąakulturacjipokolenio-
wejwewnątrzgrupowej,gdziezmianawpewnymtylkostopniuodzwier-
ciedlapojawieniesięobcychiichwzorówzachowania.Problemludzibez
historiipowracawpracachEricaWolfa,mocnomarksizującegowswoim
ujęciubadanychproblemów,możnanawetpowiedziećdobitniej:usiłują-
cegoprzenieśćmarksizmnagruntantropologii.JednostwierdzenieWolfa
jestdlanaszychrozważańbardzoistotne.Otóżtwierdzionwswejroz-
prawieEuropailudziebezhistorii,żewrzeczywistościniemainigdy
niebyłoizolacjijakiejkolwiekspołecznościludzkiej.Pozornieodizolo-
wane,zdawałobysięnieskażoneżadnymiwpływamizzewnątrzspołecz-
ności,byływrzeczywistościwłączonewznacznieszerszą,anierazglo-
balnąprzestrzeńhandluipolityki.TezaWolfaniemacharakteruponad-
czasowego.Zapunktwyjściadlaswoichrozważańwybierarok1400.Nie
moglizatemantropologowienapotykaćwswoichbadaniachświatów
starożytnych,nietkniętych,prymitywnych,czyodizolowanych,gdyż
1R.Dubos,Pochwałaróżnorodności,Warszawa1986,s.13–14i30;E.T.Hall,Ukryty
wymiar,Warszawa1978,s.204–206.
2C.Turnbull,TheMbutiPygmies.ChangeandAdaptation,NewYork1983,s.4–6.
