Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Oprawdziefilozofiiwyrazówkilka
boto,coboskie
międzyludzkimiistotami,
ciągleposzukuje
swojegowyrazu.
T.Różewicz,czegobyłobyżal
Prawdamusibyćdlaczłowiekaważna,skoronieprzestajeoniąpytać,choćod-
powiedzi,jakieznajduje,wciążgoniezadowalają.Zastanawiającsięnadtąwiel-
kązagadkąsyzyfowego,jakmawiałL.Szestow,wysiłku(por.Szestow1993,
s.459),możnapytać,cotakiegotkwiwnaturzeprawdy,żeczłowiekstaledoniej
wraca,alboteż,cotakiegotkwiwczłowieku,żepytaoniąbeznadzieinaodpo-
wiedź.Rozważającpierwsze,możnawdaćsięwdyskusjęzpoglądami,jakoby
poszukiwaniaprawdybyłyposzukiwaniemabsolutnejprawdy,czyliBoga.Był
otymprzekonanym.in.F.Copleston–jegozdaniem,dziejefilozofiiodczasów
zamierzchłychpowspółczesnośćsązapisemludzkichposzukiwańprawdy.„Na-
wettesystemyfilozoficzne”,pisał,„którewydająsięzaprzeczaćtemustwierdze-
niu,jakchoćbyhistorycznymaterializm,sąmimowszystkotegoprzykładem,
wszystkiebowiemposzukują,nawetjeślirobiątonieświadomie,nawetjeślinie
chciałybyrozpoznaćtegofaktu,ostatecznejpodstawy,Realnegowsposóbnaj-
wyższy”(por.Copleston1998,s.17).Rozważającdrugie,możnapójśćśladem
myśliF.Nietzschegoipytać,czywistocie,jakzakładająnajstarszeinajnowsze
filozofie,prawdajesttąwartością,którączłowieknadnieprawdęprzekłada.
„Żadna”[zfilozofii]–pisał–„niezdajesobiesprawy,dlaczegosamawolapraw-
dywymagauprawomocnienia,każdafilozofiawykazujetulukę(...).Wolapraw-
dywymagakrytyki(...),wartośćprawdynależy,tytułempróby,postawićpod
znakiemzapytania”(por.Nietzsche1997,s.159).Obiedrogimyśli,choćfascynu-
jące(jużsamoichnaszkicowaniepozwalaprzeczuć,żeowyborzejednejznich
niedecydujenadziejadojściadocelu,chybażebędzienimpowrótdomiejsc,
zktórychdrogawzięłapoczątek),niestanąsiętujednakprzedmiotemrozważań.
Tym,codlanichnajistotniejsze,jestzamiardużoskromniejszy–powtórzenia
trzechgłównychwyrazówprawdypojawiającychsięwciągudziejówwodpo-
wiedzinapytanieonią.Byćmożeudasięteżprzyokazjipowiedziećcośważne-
gonatematsamegopytania,skoro,jakmożnaprzypuszczać,właśniewodpowie-
dziachnaniewidaćnajlepiej,dlaczegojestwciążważne.
