Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
].2.Folklor,folkloryzm,folkloryzacja
23
WedługWalińskiegofolkloryzm,postrzeganyjakomodananludowość”
inwiejskość”
,nchłopomaństwo”czynludomanianasilającasięodkońcalat60.XX
wieku(Burszta1969:79),możenieśćzasobąskutkinegatywne,ponieważwpro-
wadzasztucznezmianywwybranychelementachfolkloru,prezentującjejakote
nprawdziwe”czynautentyczne”
.ZdaniemWalińskiegofolkloryzmfałszujerzeczy-
wistośćizacieragranicęmiędzytym,conaturalneatym,cosfabrykowane:
Napewnoniejestsytuacjąpożądaną,kiedywrazzmodąidzieskłonnośćdonadużywa-
niaterminu,cozwyklerównoważnejestzwypaczaniemistotyfolklorujakoswoistego
fenomenukulturowego.Zfałszywymrozumieniemterminuspotkaćsięmożna,niestety
nierzadko,wpublicystycekulturalnej,któraulubiłasobietakieprzejawynautentycznego”
folkloru,jakdziałalnośćprofesjonalnych,komercjalnychzespołówwrodzajunMazowsza”
[ś],zdaniemktórejnżywyfolklor”kwitnieirozwijasięwCepeliilubnaróżnegorodzaju
konkursachifestiwalachfolklorystycznych.(Waliński1978:8)
WLubelskiejrozmowieofolkloryzmie,którapojawiłasięwpolskiejliteraturzena-
ukowejpodkonieclat80.XXwieku,badaczezdająsiępotwierdzaćprzezemnie
perspektywęfolkloryzmujakoformyochronyniematerialnegodziedzictwakultu-
rowego(m.in.twierdzenieCzesławaHernasaofolkloryzmiejakoformiepamię-
ci(1987:73),JózefaBursztyożyciufolkloruraczejpostacifolkloryzowanejniż
tradycyjnej(1987:76)iprezentacjidziedzictwaprzezfolkloryzm(1987:79)oraz
RochaSulimyofolkloryzmiejakoformieprzetrwalnikowejstarychformkultury
(1987:83).Zastosowaneprzezniektórychuczestnikówiuczestniczkirozmowy
terminy,takiejakniepokójidezaprobata(1987:73),grzech(1987:74),niebezpie-
czeństwo(1987:86),wynaturzenie,deformacjaifałsz(1987:87)świadczątakże
opoprawnościzałożeniaonegatywnympostrzeganiufolkloryzmuwliteraturze
folklorystycznej.
NajbardziejznaczącefragmentyrozmowytodwiewypowiedziRochaSulimy,
wktórychuświadamiapozostałychczłonkówdyskusjiomieszaniupłaszczyzny
opisowejzpłaszczyznąwartościującą(1987:100)orazpostuluje,abynaproblemy
folkloryzmuspojrzećbezuprzedzeń,poprostutak,jaknakazujepowinnośćan-
tropologiczna(1987:82).
Przeprowadzoneprzezemniebadanianadsposobemrozumieniafolkloru
wśródlokalnejspołecznościziemiszamotulskiej,BiskupiznyiRegionuKozła
wskazują,żewdużejmierzeto,copostrzeganejestjakofolklor,mieścisięwkate-
goriifolkloryzmu6.Jegoprzejawypoddawaneidealizacji-modyfikacjomlub,
jaktoująłJ.Burszta,deformacjom(1974:308),atakżecałkowitymrekonstrukcjom
opartymnadokumentacjietnograficznej.Wedługniektórychetnografówietno-
6Wątektenrozwijamwrozdzialeczwartym.
AdamMickiewiczUniversityPress©2024