Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nasadijasukta
–Hymnozaistnieniuświata
Fundamentemśruti,wedyjskiegoObjawienia,jestzbiór1028hymnówRigwedy,ze-
branychwdziesięćkręgów–ma
õý
ala.Najmłodszaznich,Xmandala,tohymny
oniezwykleistotnejtreścidlacałejpóźniejszejmyśliindyjskiej.Hymnytewdużej
mierzeodnosząsięprzedewszystkimdoprzedstawieniarozmaitychkoncepcjikosmo-
gonicznychikosmologicznych.Choćnapierwszyrzutokamogąsięonewydawaćnie
dokońcaspójne,tojednakwszystkieonenieprzedstawiajątakpopularnejwkręgu
filozofiieuropejskiej–zwłaszczatejodwołującejsiędomyślichrześcijańskiej–kon-
cepcjicreatioexnihilo.Zazwyczajwskazujesięnajakąśistnośćczyjakiśpierwiastek,
jakąśarche,zktórejwyłoniłsięświatdoświadczalny.Przyjmowanowtomiejscewo-
dę,ognistyżar(X190),wiatr(X168),niebyt(X72),ZłotyZarodek–Hiranjagarbhę
(X121)czyboskąmowę–Wać(X125).Najsłynniejszymihymnamikosmologiczny-
misą:HymnoPraczłowieku–Puruszasukta(X90)iHymnozaistnieniuświata–Na-
sadijasukta(X129).HymnoPraczłowiekuprzedstawiastworzenieświatazPuruszy–
makroantroposa,złożeniesamegosiebiesobiewofierze.Wwynikuofiarypowstaje
całyświat,zukształtowanymjuż,aprzeztoboskimporządkiem1.AnaliząhymnuNa-
sadijazajmujęsięwtymrozdziale.
Wszystkietehymnyorazcałykanonśruti,jakpowszechniewiadomo,tradycjain-
dyjskauznawałazamającecharakterabsolutnieautorytatywny.Ichnieomylnośćmiała
międzyinnymiwypływaćztego,iżnieprzypisywanoimautora,którymbyłbyjakiś
człowiek.Ichodwiecznetreści–jakprzyjmujetradycja–zostałyjedynie„zobaczone”
przeznatchnionychmędrców–
®s
iidopieroprzeznich,wjęzykudostępnymnietylko
wieszczom,zostałyprzekazaneiwyśpiewane.
Dlacałejmyśliindyjskiej,itozarównotej,którabyłabardziejzainteresowanaroz-
ważaniamifilozoficznymi,jakireligijno-teologicznymi,przesłaniehymnówstanowiło
absolutnyfundament.Narozwójcałejpóźniejszejmyśliindyjskiejmożnapatrzećjak
naodwołaniewprost,omawianieczykomentowaniekoncepcji,którepojawiłysięjuż
wzbiorachhymnów–sanhitach.Wtentosposóbnależyinterpretowaćzarównona-
kładaniesiękolejnychpartiisamegośruti,jakirozwijanieichtreściwnastępujących
ponichdarśanach–systemowychsyntezachfilozofiibramińskiej.
IstniejebardzowieletłumaczeńiinterpretacjiNasadija,takżewjęzykupolskim2,
postanowiłamjednakprzedstawićrównieżswojąwersjęiinterpretację.Głównympo-
wodemjestto,iżwydajemisię,żewdotychczasowychtłumaczeniachumknąłjeden
problem,którydlarozważańprowadzonychwtejksiążcejestniezwykleważny.Naj-
1DokładnąanalizęPuruszasuktyzamieściłamwswojejksiążceKarmanidharma.Wizjaświatawfilo-
zoficznejmyśliIndii,WydawnictwoUniwersytetuJagiellońskiego,Kraków2003.
2NajpełniejszainajciekawszainterpretacjazostałaopracowanaprzezJoannęJurewiczwpracyKo-
smogoniaRygwedy.Myślimetafora,WydawnictwoNaukoweSemper,Warszawa2001.
