Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nachmanastałsięcezurąoddzielającądwadzieściadwapierwsze,nieznaczą-
celataSternharzaodresztyjegożycia,poświęconejsłużbiemistrzowi.
MilczenieSternharzawDniachNatananatematjegomłodościistopnio-
wegootwieraniasięnachasydyzmwypełniająpóźniejszeźródłabracław-
skie.Znichmożnasiędowiedzieć,żeojcemNatanabyłNaftaliHerc,kupiec
posiadającywrazzdwomawspólnikamitrzysklepywNiemirowie,Berdy-
czowieiOdessie11.RodziceNatanamieliczternaścielat,gdysięurodził,co
wskazywałoby,żebyłichpierwszymdzieckiem12.Duchoweposzukiwania
miałyzaprowadzićgonadworywielucadykówwywodzącychsięzkręgu
MagidazMiędzyrzecza13.MłodySternharzjakobyodwiedziłZusięzAnno-
pola14,LewiegoIcchakazBerdyczowa15,BaruchazMiędzyboża16,GdalięRabi-
nowiczazIlińców17iSzalomaSzachnęzPohrebyszczy18.HistorykJoseph
Weisswswojejanalizieodnosisięsceptyczniedotychźródeł,aleion
uznaje,żewswoichmłodzieńczychposzukiwaniachduchowychSternharz
najprawdopodobniejnawiązałkontaktzktórymśzdziałającychówcześnie
cadyków,leczznajomośćtaskończyłasiędlaniegorozczarowaniem19.
ZgodniezeświadectwemSternharzadojegospotkaniazNachmanem
doszłow1802roku.Tenbyłwówczasmłodymcadykiemzniewielkągru-
zwolenników,którypopowrociezpełnejprzygódwyprawywlatach
1798-1799doZiemiIzraelaszukałdlasiebiemiejscanachasydzkimPodolu.
W1800rokuprzeniósłsięzMedwedówki(wktórejmieszkałprzedpodró-
żądoPalestyny)doZłotopola.Todoprowadziłodopierwszegopoważnego
koniktumiędzynimainnymicadykami,gdyżmieszkającywnieodległej
miejscowościSzpolecadykJehudaArieLejbGerondi,zwanyDziadkiemze
11
A.Chazan,Kochwejor,s.9;J.G.Weiss,Mechkarimba-chasidutBreslew,Jeruszalajim1974,s.68.
12
Zob.Ne‘imotnecach,red.N.C.Koenig,BnejBrak1974,s.9,za:Ch.Kramer,ThroughFire...,s.15,przyp.1.
13
DowBer(Magid)zMiędzyrzecza(1704-1772)-jedenzczołowychuczniówitowarzyszyIsraelaBaal
SzemTowa(ok.1700-1760),uznawanegotradycyjniezazałożycielachasydyzmu.NaukiMagidazMię-
dzyrzeczazawartezostałym.in.wzbiorzeMagiddwarawle-Jaakow,Korzec1780.OroliMagidadla
historiichasydyzmuzob.A.Rapoport-Albert,Hasidismafter1772.StructuralContinuityandChange,[w:]
taż,HasidicStudies.EssaysinHistoryandGender,Liverpool2018,s.23-123;ojegonaukachzob.A.E.Mayse,
SpeakingInfinities.GodandLanguageintheTeachingsofRabbiDovBerofMezritsh,Philadelphia2020.
14
ZusiazAnnopola(?-1800)-cadykzapamiętanywopowieściachchasydzkichgłówniezeswejskrom-
nościiprostoty.BratElimelechazLeżajska(1717-1787),którybyłuczniemMagidazMiędzyrzecza
iautoremdziełaNoamElimelech(Lwów1788),uchodzącegozaklasycznywykładpopulistycznejkon-
cepcjicadyka.
15
LewiIcchakzBerdyczowa(1740-1809)-uczeńMagidazMiędzyrzeczaiważnycadykchasydzki.Jego
naukizgromadzonowksiędzeKduszatLewi(Berdyczów1811).
16
BaruchzMiędzyboża(ok.1756-1811)-wnukBaalSzemTowaiwujNachmanazBracławia,cadyk.
17
GdaliaRabinowiczzIlińców(1738-1803)-uczeńBaalSzemTowa,JaakowaJosefazPołonnego(?-1783)
iDowaBerazMiędzyrzecza(zm.1772);wieleopowieścizawartychwklasycznymzbiorzeopowieści
chasydzkichSziwchejha-Beszt,poświęconymBaalSzemTowowi(Kopyś1815;polskaedycja:Księgaku
chwaleBaalSzemTowa.SefersziwchejhaBeszt,tłum.,oprac.iwstępemopatrzyłJ.Doktór,Kraków2011),
spisanychzostałowjegoimieniu.AutorksiążkiTszu’otchen(Berdyczów1816).
18
SzalomSzachnazPohrebyszczy(1769-1802)-wnukMagidazMiędzyrzecza.Odomniemanychwizy-
tachSternharzanadworachcadykówzob.A.Chazan,Kochwejor,s.9-10;N.C.Koenig,Newecadikim,
19
J.G.Weiss,Mechkarim…,s.71-72.
s.31-33.
XII
Wstęp